De Vlaamse regering heeft op voorstel van minister Demir beslist dat het voor enkele knelpuntberoepen, zoals vrachtwagen- en buschauffeur, niet meer mogelijk is om meteen kandidaten van buiten de Europese Unie te zoeken. In plaats daarvan moeten bedrijven een vacature voor een chauffeur eerst minstens negen weken lang in de Europese Unie openstellen. Alleen als ze in die periode geen chauffeur vinden, kunnen ze nog iemand uit het buitenland aanwerven.
Zuhal Demir wil vooral dat bedrijven eerst chauffeurs gaan zoeken in de groep van werklozen in Vlaanderen, of bij de langdurig zieken. Ze zegt ook dat er in het verleden misbruik is gemaakt van het rekruteren van chauffeurs buiten de Europese Unie. Die buitenlandse chauffeurs zouden hier dan bijvoorbeeld als verhuizer zijn ingezet.
“Tekort wordt nog groter”
“Met deze beslissing maakt minister Demir het tekort aan vrachtwagenchauffeurs nog groter dan het al was”, zegt Philippe Degraef, de gedelegeerd bestuurder van Febetra, de sectororganisatie van de transportbedrijven die goederen vervoeren. “De gemiddelde leeftijd van de vrachtwagenchauffeurs in België is vrij oud. Ze gaan in de komende jaren dus massaal met pensioen, terwijl er veel minder nieuwe chauffeurs in de plaats komen. Daarom kijken transportbedrijven voor nieuwe chauffeurs steeds meer naar Marokko, Turkije en Moldavië. Ik begrijp natuurlijk dat de minister meer langdurig zieken in Vlaanderen wil activeren. Maar die mensen hebben meestal een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Met die groep alleen gaan we er dus niet komen.”
Altijd 40 chauffeurs te kort
Ook het logistieke bedrijf Katoen Natie is kritisch voor de beslissing van de Vlaamse regering. “Veertig van onze vijfhonderd vrachtwagens staan permanent stil, door het chronische tekort aan chauffeurs”, zegt Patrik Naenen. “Het duurt twee tot drie weken voor een vacature voor chauffeur bij ons is ingevuld. Dat klinkt misschien niet overdreven lang, maar tegen de tijd dat we een nieuwe chauffeur hebben gevonden, is er weer een andere chauffeur uitgevallen. We zijn zo permanent op zoek Cnaar veertig chauffeurs.”
“Het duurt twee tot drie weken voor een vacature voor chauffeur bij ons is ingevuld. Tegen de tijd dat we een nieuwe chauffeur hebben gevonden, is er weer een andere chauffeur uitgevallen”
Patrik Naenen, Katoen Natie
De transportfirma Corneel Geerts uit Wijnegem kampt ook al jaren met een chauffeurstekort. “Daardoor staan twintig à dertig van onze tweehonderd vrachtwagens voortdurend stil”, zegt manager Kevin Geerts. “Een chauffeur vinden is niet zo’n probleem, maar een kwalitatieve chauffeur vinden die goed Engels spreekt en alle veiligheidsvoorschriften kent, is heel moeilijk.”
Wat is het gevolg van dat voortdurende tekort aan chauffeurs? “Dat we goederenstromen moeten verzetten. We lopen er achterstand door op”, zegt Patrik Naenen. “Uiteindelijk komt er meer druk op de chauffeurs die wel rijden, vinden zij hun job minder leuk en verlaten ze ons bedrijf, waardoor we in een vicieuze cirkel belanden.”
Poolse en Roemeense chauffeurs
Patrik Naenen vreest dat de Vlaamse regering het nu nog moeilijker maakt om vrachtwagenchauffeurs te vinden. “Wij rekruteren zelf uit principe geen chauffeurs van buiten de Europese Unie, maar worden wellicht toch door de regeringsmaatregel getroffen”, zegt hij. “Want andere bedrijven zoeken wel chauffeurs van buiten de Europese Unie, en zullen dat nu veel moeilijker kunnen doen. Daardoor is de kans groot dat ze zich meer op Poolse en Roemeense chauffeurs gaan richten, en die bij ons gaan weghalen. Wij rijden alleen in België en de buurlanden rond. Als onze Poolse en Roemeense chauffeurs voor een concurrerend bedrijf wel in hun thuisland kunnen rijden, raken we ze mogelijk kwijt, en staan er nog meer van onze vrachtwagens stil.”
14,6 euro bruto per uur
Patrik Naenen wijst erop dat het beroep van chauffeur vooral een verkeerd imago heeft. “Een vrachtwagenchauffeur met rijbewijs CE wordt volgens het paritair comité minimaal 14,6 euro bruto per uur betaald, en krijgt daar bovenop 1,78 euro bruto per uur voor eten en drinken”, zegt hij. “Met Katoen Natie geven we daar per dag nog een maaltijdcheque bovenop. In tegenstelling tot vroeger worden ook alle uren van de vrachtwagenchauffeur betaald, inclusief de wachturen aan de fabriek, als de goederen worden gelost. Bovendien zijn de voertuigen heel comfortabel en goed verlucht. De beroepsomstandigheden zijn echt niet meer met vroeger te vergelijken.”
