Bijna 10 procent minder faillissementen in Antwerpse horeca: “Sector heeft zichzelf heruitgevonden”

“De horecasector heeft zichzelf na de coronacrisis heruitgevonden”, zegt Eric Van den Broele, onderzoeksdirecteur van GraydonCreditsafe. “Ik zie drie grote trends. Eén: veel zaken hebben het aantal gerechten op de menukaart beperkt, waardoor ze minder voorraden moeten inslaan waarvan ze niet weten of die ooit zullen worden geconsumeerd. Dat leidt tot een forse beperking van de kosten. Twee: veel horecazaken bieden nu ook afhaalmaaltijden aan, waardoor ze een ruimer publiek aanspreken. En drie: veel restaurants hebben hun openingstijden beperkt, waardoor ze minder vaste kosten hebben en hun rendabiliteit kunnen verbeteren. Als het bijvoorbeeld niet rendabel is om tot laat op de avond open te zijn, dan sluiten ze vroeger. We stellen vast dat de winstmarge van veel horecazaken in de laatste twee jaar is toegenomen.”

Gunther Van Gaever, de uitbater van restaurant De Cluyse in Bornem, kan ervan meespreken. “We hebben nu zo’n 10 procent meer klanten dan voor de coronacrisis”, zegt hij. “Klanten besteden ook meer. Ze bestellen weer iets vaker wijn of een aperitief. Wij zijn ook een van de restaurants die de openingsuren hebben aangepast. In het weekend zijn we nu dicht, omdat we dan heel moeilijk personeel vinden. Maar dat doet geen afbreuk aan onze winstmarge. We moeten in het weekend dan ook geen personeelskosten en energiekosten betalen.”

Ook vier andere restaurants die we hebben gebeld, zaten woensdag stampvol. “Bij ons zijn de komende weekdagen en weekends nu al volzet”, zegt Carl Wens, die samen met zijn vrouw Loes Van Beylen en zoon Wout Wens het restaurant De Pastorie in Lichtaart (Kasterlee) uitbaat. “We hebben onze zaak onlangs helemaal vernieuwd, met een nieuwe keuken, een nieuw restaurantgedeelte en een mooi terras. Ik lees in de media vaak dat het crisis is door de hoge energiekosten en de hoge indexatie, maar dat soort doemberichten is er eigenlijk al zestig jaar. Wij richten ons met De Pastorie op een verfijnde keuken, op mensen die bereid zijn om iets meer te betalen voor hun eten. We stellen vast dat daar nog altijd een ruim publiek voor is. Al mag je natuurlijk de hoge werkingskosten niet onderschatten. De energie- en loonkosten halen onze winstmarge naar beneden. Maar we zijn nog altijd een heel gezond bedrijf.”

Matthias De Caluwé, CEO van sectorfederatie Horeca Vlaanderen, plaatst wel een kanttekening bij de dalende faillissementscijfers. “Er is beterschap, maar het aantal faillissementen blijft op Vlaams niveau nog altijd hoger dan voor de coronacrisis”, zegt hij. “Veel restaurants maken nog altijd verlies. De indexering van de loonkosten weegt in onze sector heel zwaar door. Maar het klopt wel dat er door alle kostenstijgingen in onze sector een grotere bewustwording over de prijszetting is ontstaan. Heel veel leden van Horeca Vlaanderen hebben in de laatste jaren aan onze academie een cursus over een correcte prijszetting gevolgd. Zo van: hoeveel moeten mijn gerechten kosten als ik duurzaam wil ondernemen?”

“Veel horecaondernemers zijn ook veel bewuster bezig met hun openingsuren”, zegt Matthias De Caluwé. “Als het niet rendabel is om tot laat op de avond open te doen, dan doen ze het niet meer. Er is dus wel wat in positieve zin veranderd. Maar ondanks die verbetering blijft de rendabiliteit in onze sector toch onder druk staan.”

Contrast met bouw- en transportsector

Het is opvallend dat horeca het weer wat beter doet, want het gaat slecht met onze economie. En dat is aan de faillissementscijfers te zien. In de eerste helft van dit jaar zijn er in België meer dan zesduizend bedrijven overkop gegaan. Het zijn vooral de bouwsector en de transportsector die in de klappen delen: het aantal faillissementen in de bouwsector in Vlaanderen is in twee jaar tijd met 28 procent gestegen. In de transportsector waren er in dezelfde periode 14 procent meer faillissementen.