Via een jaarlijkse benchmarkstudie helpt het Industrieforum, bestaande uit vertegenwoordigers van alle industriële sectoren, industriële bedrijven om nieuwe trends te identificeren en zich te ijken met de internationale concurrentie. De eerste twee edities richtten zich op digitalisering en energietransitie. Dit keer stond het thema circulaire industrie centraal.
Daaruit blijkt alvast dat er onder de waterlijn al heel wat beweegt. Meer dan driekwart van de bevraagde bedrijven heeft al circulaire processen in haar bedrijfsvoering geïntegreerd. En hoe groter het bedrijf, hoe prominenter de plaats die die strategie daarbij inneemt in het businessmodel.
"Er zijn wel duidelijke verschillen in de manier waarop sectoren het begrip circulariteit invullen", zegt Nadia Werkers, manager Industrie bij Voka Antwerpen-Waasland. "De meest gangbare praktijk is het introduceren van afgedankte producten, restenergie en nevenstromen uit andere kringlopen in de eigen kringloop. Dat is zo in bijna de helft van de gevallen. Een bekend voorbeeld daarvan is de recyclage van metalen drankverpakkingen tot bouwelementen of auto-onderdelen."
Meer dan een kwart van de bedrijven zet in op de omschakeling naar herbruikbare grondstoffen voor hun productie. Helemaal onderaan de rangschikking vinden we het as a service-model. Nadia Werkers: "Dat servicemodel is helemaal ingeburgerd voor software- of mobiliteitstoepassingen. Maar in de industrie is het nog relatief weinig bekend. De voordelen zijn nochtans legio. Een producent die bijvoorbeeld batterijen of verlichting als een dienst aanbiedt, staat zelf in voor het onderhoud en de herstellingen, wat de levensduur van het product verlengt. Bovendien houdt hij bij het ontwerp al rekening met de herwinning van materialen uit het afgedankte product."
Economische haalbaarheid is drempel
60% van de bedrijven geeft aan dat economische haalbaarheid een belangrijke drempel is om circulaire projecten op te starten. Ook de taaie wetgeving rond circulariteit is een grotere drempel voor kmo’s dan voor grote bedrijven. Toch geeft een kwart van de kleine en middelgrote bedrijven uit de bevraging aan dat ze al meer dan 10% van hun investeringsbudget aan circulariteit spenderen.
Meer dan negen op de tien bedrijven geeft een deel van haar werknemers de taak om circulaire projecten op te zetten. Nadia Werkers: "Bij alle industriële bedrijven is de appetijt om verder te gaan bijzonder groot. Alleen worstelt de meerderheid nog met het implementeren van concrete en meetbare doelstellingen. 30% heeft geen implemantieplan. Maar bij 43% is zo’n plan wel al in ontwikkeling."
