Nieuweregering Ondernemers zijn grotendeels tevreden over het federale regeerakkoord. — © Jan Van der Perre, Fotomontage GVA

Ondernemers zien perspectief dankzij regeerakkoord: “Maar grote economische hervorming blijft voorlopig uit”

Ondernemersorganisaties zijn grotendeels tevreden over het regeerakkoord van de regering-De Wever. “Maar de noodzaak om meer te doen, gaat zeker nog komen”, zegt econoom Geert Noels.

Het woord ‘competitiviteit’ komt dertien keer voor in het federale regeerakkoord. De regering lijkt te zijn wakkergeschud na de golf van ontslagen die de afgelopen jaren onder meer de Antwerpse economie hebben geteisterd. Niet alleen in de industrie (Van Hool, Agfa Gevaert), maar ook bij grote bedrijven in de chemiesector wordt het aantal jobs geleidelijk afgebouwd.

Een van de grote problemen is dat de elektriciteitsprijs in Europa dubbel zo duur is als in de Verenigde Staten en dat de prijs in België nog eens tien tot twintig procent duurder is dan in de buurlanden. Gas is in Europa vier tot vijf keer duurder dan in de Verenigde Staten.

Lees ook: COLUMN. De regering kijkt enkel naar de werknemer, mits een paar kleine cadeautjes voor de ondernemer

Energiekosten

Gaat deze regering daar iets aan veranderen? “We hebben op het vlak van de energiekosten alvast een perspectief op een betere toekomst”, zegt Yves Verschueren, gedelegeerd bestuurder van Essenscia, dat de chemie- en farmasector vertegenwoordigt. “In het regeerakkoord staat bijvoorbeeld dat er een ambitieus programma komt om de nucleaire industrie in België opnieuw op gang te brengen en nieuwe kernreactoren te bouwen. Dat betekent dat er een constante aanvoering zal zijn van energie. We moeten dus niet meer opboksen tegen een kernuitstap. Die energiezekerheid is zowel goed voor de bedrijven, als voor het klimaat, want kernreactoren stralen geen CO₂ uit.”

Yves Verschueren, gedelegeerd bestuurder van Essenscia. — © BELGA

“Bovendien staat in het akkoord ook dat de transmissienettarieven voor elektriciteit voor de energie-intensieve industrie worden verlaagd tot op het niveau van onze buurlanden”, zegt Yves Verschueren. “Dat is heel belangrijk, want op 1 januari van dit jaar zijn die tarieven voor bedrijven fors verhoogd. Het is natuurlijk geen oplossing voor alles. Onze energiekostenhandicap bestaat nog steeds. Maar op 26 februari komt Ursula Von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, naar Antwerpen om haar plannen voor de Europese industrie voor te stellen. Daar verwachten we veel van.”

Yves Verschueren is ook blij dat de innovatiekracht van de farmabedrijven wordt beschermd. Het woord ‘innovatie’ komt 69 keer voor in het regeerakkoord. Er staat bijvoorbeeld dat de regering maatregelen zal nemen om innovatie te stimuleren.

Lees ook: Unizo wil sociaal overleg opstarten: “De loonkosten stijgen sneller dan die van onze buurlanden”

“En dan is er ook nog de verhoging van de minimumlonen (met een compensatiemechanisme voor werkgevers, zodat ze er geen hogere lasten op moeten betalen, red.). Ook dat is belangrijk, om meer mensen aan het werk te krijgen”, zegt Verschueren.

Schuldafbouw

Ook Luc Luwel, gedelegeerd bestuurder van ondernemersorganisatie Voka Antwerpen-Waasland, is tevreden met het regeerakkoord. “Het is vooral belangrijk dat er eindelijk een federale regering is”, zegt hij. “Onderschat het belang van de vele Antwerpenaren in topfuncties niet. Zowel de premier als de minister van Financiën en de minister van Justitie komen uit het Antwerpse. Het is ook belangrijk dat deze regering aan schuldafbouw doet. Eindelijk wordt er gesaneerd.”

Luc Luwel, gedelegeerd bestuurder van ondernemersorganisatie Voka Antwerpen-Waasland. — © Jeroen Hanselaer

“De automatische loonindexering is voor een derde een maatregel om de koopkracht te beschermen en voor twee derde een belastingsysteem om ervoor te zorgen dat de federale overheid meer middelen binnenkrijgt”

Geert Noels, Econoom

Maar is de afbouw van de overheidsschuld wel genoeg? “Nee, maar er wordt tenminste een bocht gemaakt”, zegt econoom Geert Noels. “Het bad van de overheidsschuld is steeds verder volgelopen. Deze regering probeert de kraan voor een deel weer onder controle te krijgen. Het is niet het beste scenario, maar misschien wel het beste wat mogelijk is in een Belgische constellatie. Het zou bijvoorbeeld beter zijn om de belastingen op het inkomen te verlagen en in ruil de btw, dus de belastingen op consumptie, te verhogen. Maar dat lukt niet in de Belgische staatsstructuur, omdat de regio’s dan minder inkomsten uit de personenbelastingen binnenkrijgen, terwijl hogere btw-inkomsten naar de federale overheid zouden gaan.”

Econoom Geert Noels. — © Fred Debrock

Hoge loonkosten

En dan zijn er nog de hoge loonkosten. De regering vraagt aan de sociale partners om tegen eind 2026 een advies uit te werken voor de hervorming van het systeem van automatische loonindexering. Maar de index, die de loonkosten voor bedrijven in België de laatste jaren flink de hoogte heeft ingejaagd, blijft wel bestaan. “De regering had op zijn minst toch een halve indexsprong in het akkoord kunnen opnemen, of een maximumgrens op de indexsprong kunnen zetten”, zegt Geert Noels. “De automatische loonindexering is nochtans voor een derde een maatregel om de koopkracht te beschermen en voor twee derde een belastingsysteem om ervoor te zorgen dat de federale overheid meer middelen binnenkrijgt. Want bij zo’n indexatie wordt ook de belastingdruk verhoogd, omdat die op het brutoloon wordt toegepast.”

“Mijn algemene gevoel is dat er in dit akkoord veel meer aandacht is gegaan naar het sociale aspect, migratie en defensie, en veel minder naar economie”, zegt Noels. “Grote economische hervormingen blijven voorlopig uit. Er zal echt nog meer aan de verbetering van onze concurrentiekracht moeten gebeuren. Ik denk dat het economische nieuws in de nabije toekomst deze regering nog wel zal inhalen. De noodzaak om meer te doen, gaat zeker nog komen.”