“De Veldduif was meer dan een café”, vertelt Ben Mouling van de Kroegtijgers. “Het was een plek met een ziel. En precies daarom vonden we dat het niet mocht verdwijnen.” De Kroegtijgers is een pasgeboren social media-initiatief dat volkscafés en bruine kroegen in de kijker zet als Vlaams erfgoed. De Veldduif, die in 1868 de deuren opende, is hun eerste wapenfeit en meteen een symbooldossier, zoals ze het zelf noemen.
Het verhaal begon met een reportage over een ander Antwerps café, het Oud Arsenaal. “Via via kwamen we zo bij het Mestputteke in Deurne terecht. Daar ontmoette ik iemand die me wees op De Veldduif. Die stond toen al vijf jaar leeg. Ik was verrast dat ik als Antwerpse cafékenner daar niet van op de hoogte was.”
Hij ging kijken, raakte geïntrigeerd en nam contact op met de makelaar. “Op de kijkdag was ik de enige Belg. De andere geïnteresseerden wilden het café tegen de vlakte gooien en er appartementen zetten. Maar de familie van de overleden uitbater, die de eigenaars waren, wilde niets liever dan dat het een café bleef. Alleen leek niemand dat risico te willen nemen.”
Want een klassiek volkscafé rendabel maken? Dat is allesbehalve evident. “De Veldduif is klein, er is geen terras, en je moet er letterlijk je leven van maken. Bovendien was het pand al stevig aan het verloederen. Wie doet dat? Wie is zot genoeg?”
Het antwoord op die vraag kwam onverwacht, in een ander café. “Ik zat in de Torenven in Kessel”, lacht Ben. “En daar zat Jos. We raakten aan de praat, en het bleek dat hij stamgast was van De Veldduif. Hij dacht dat het allang verkocht was. Toen hij hoorde dat dat niet zo was, was hij onmiddellijk geprikkeld om mee in dit avontuur te stappen.”
Jos is een zeventiger , met pensioen, en zoals hij zelf zegt: “Altijd op café.” Maar hij is meer dan een stamgast. “Ik ben meer dan veertig jaar antiekhandelaar geweest. Ik had enkele winkels in de Kloosterstraat en kom graag onder de mensen. Vroeger zei ik al: op mijn oude dag wil ik een caféetje openen. Nu valt alles op zijn plaats.”
Voor Jos is De Veldduif geen investering, maar een passieproject. “Er zit geen financiële druk achter. Als ik mijn pensioen hier mag doorbrengen, tussen de mensen, dan is dat voor mij veel meer waard dan geld. Ik wil het café in ere herstellen – dezelfde sfeer, maar met mijn eigen stempel. Dit was vroeger een echt wielercafé. Ik hou ook wel van de koers, maar aan de muur komen ook wel enkele schilderijen.”
Samen kijken ze nu vooruit. “We willen van de Veldduif iets maken dat leeft”, voegt Ben nog toe. “Een plek waar mensen van alle leeftijden zich thuis voelen. We willen dat het iets van de buurt wordt. Niet alleen pintjes tappen, maar ook ruimte bieden aan organisaties, ondernemers, kaartclubs,.. De opties zijn eindeloos.”
Ook het district is mee aan tafel geschoven. “We willen nadenken over een modern parochiezaalmodel”, zegt districtsschepen van Lokale Economie Alain Hoeckx (N-VA). “Waar mensen iets kunnen organiseren, vieren of gewoon samenkomen. Op die manier kan Jos het rendabel maken.”
Ben Mouling hoopt dat het verhaal van De Veldduif andere mensen zal inspireren. “Er zijn nog zoveel bruine kroegen zoals deze – cafés met een ziel, maar zonder toekomst, omdat ze financieel niet meer interessant zijn. Toch kunnen we die plekken heruitvinden, een nieuw leven geven. Té vaak worden zulke cafés gesloopt, omdat ze niks meer opbrengen. Wij willen tonen dat het ook anders kan.”
“We hebben met De Veldduif een eerste stap gezet. Hopelijk wakkert dit initiatief bij anderen ook iets aan – dat ze zin krijgen om iets te betekenen voor hun buurtkroeg. Op termijn hopen we dat ook de overheid mee op de kar springt. Met steun en subsidies kunnen we deze volkscafés behouden. Want zulke plekken zijn van onschatbare waarde. Die mogen gewoon niet verdwijnen,” besluit hij.
