De komende twee jaar en half zijn er in de regio Antwerpen – Waasland dubbel zoveel metaalconstructieonderhoudstechnici en monteurs nodig in vergelijking met 2011. De haven- en logistieke bedrijven zijn vooral op zoek naar bedienden zoals expediteurs, commercieel bedienden maar ook ICT’ers en boekhouders. In totaal gaat het om meer dan 4.400 openstaande vacatures. Dat blijkt uit de competentiebarometer van Voka – Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland en Alfaport Antwerpen.
De competentiebarometer is een tweejaarlijkse bevraging bij 170 industriële en logistieke ondernemingen uit de regio. Er wordt zowel gepeild naar het aantal werknemers dat nodig is, als naar het soort jobs en de vereiste competenties.
De belangrijkste vaststellingen per sector:
Voor de industrie:
- blijft de top 5 van belangrijkste knelpuntberoepen min of meer behouden
- is er in absolute cijfers meest vraag naar procesoperatoren en onderhoudselektriciens
- is er een verdubbeling van de vraag naar monteurs in metaalconstructie
- neemt de vraag naar onderhoudstechnici het sterkste toe. Tot 124% meer vacatures dan twee jaar geleden
Voor haven en logistiek stellen we vast dat de haven veel meer is dan handenarbeid. Er blijft het meeste vraag naar algemeen operationeel bedienden en expediteurs maar dienen ook heel wat vacatures ingevuld te worden voor ICT’ers en boekhouders.
‘Het is inmiddels al de vijfde keer dat Voka - Kamer van Koophandel Antwerpen - Waasland en Alfaport Antwerpen die studie uitvoeren en we merken dat daar zowel in het werkveld als aan beleidskant reikhalzend wordt naar uitgekeken’, zegt Luc Luwel, gedelegeerd bestuurder bij de Kamer. ‘De ondernemingen die we bevragen vertegenwoordigen samen meer dan 50 procent van de directe tewerkstelling in onze regio. De resultaten geven dus een zeer representatief beeld van de knelpuntberoepen en de noden op de arbeidsmarkt. Dat is een belangrijke houvast voor organisaties als VDAB, onderwijsinstellingen, overheden. Bovendien vormt de competentiebarometer de hoeksteen van onze eigen werking. De meting is bepalend bij de uitvoering van ons economisch Routeplan 2020, waarin arbeidsmarkt zeer hoge prioriteit krijgt.’
Volgens Luc Luwel bestaat de belangrijkste uitdaging voor de komende jaren in het oplossen van de arbeidsmarktparadox. ‘Het kan niet dat er aan de ene kant bij onze bedrijven tientallen vacatures meer dan een half jaar blijven openstaan, terwijl aan de andere kant honderden jonge en allochtone werkzoekenden niet aan een job raken. Van die mismatch moeten we af, want het zet ook een rem op onze economische groei. ’
‘Uit onze peiling blijkt nog maar eens dat uniforme oplossingen niet werken. We moeten naar een beleid op maat van de verschillende sectoren. We zien bijvoorbeeld dat kortlopende VDAB-opleidingen van drie maanden iemands jobkansen in de logistiek sterk kunnen verhogen, terwijl dat voor een baan in de industrie vaak niet volstaat. De Antwerpse chemie en industrie zoekt vooral mensen met een degelijke TSO of bacheloropleiding. 99 % van de elektromechaniciens die vandaag afstuderen, vinden binnen het jaar werk. Dat zegt genoeg’.
Met Talentenstroom werd vorig jaar een job- en opleidingspunt voor de haven en logistiek opgericht. ‘Dit unieke samenwerkingsverband tussen VDAB, het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen, de stad Antwerpen, het sectorfonds Logos en Alfaport Antwerpen is voor ons het platform om die matching tussen vraag en aanbod op een goede manier te laten gebeuren’, aldus Walter Van Mechelen, voorzitter van Alfaport Antwerpen. ‘Op korte termijn moet Talentenstroom mee helpen om die vacatures ingevuld te krijgen. We stellen echter ook vast dat te weinig jongeren kiezen voor een opleiding die later naar een job in de haven kan leiden. Via Talentenstroom willen wij jongeren die nu nog studeren of nog een studiekeuze moeten maken beter vertrouwd maken met de haven en hen warm maken voor een opleiding die hun kansen op een latere job in de haven vergroot.’
Voka – Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland nam vorig jaar zelf het initiatief om de dringendste nood aan onderhoudstechnici te lenigen. ‘Samen met de VDAB, de industrie en Stedelijk Onderwijs hebben we het PrIMA-project opgestart’, legt Luc Luwel uit. ‘Werkzoekenden krijgen een opleiding van een jaar in de procesindustrie, waarna ze een certificaat van onderhoudstechnicus verwerven. De eerste lichting is deze maand afgestudeerd en die hebben allemaal al een job. Dat systeem van werkplekleren is iets wat we in ons Routeplan2020 ook voor andere opleidingen promoten. In dit systeem brengen studenten 50 procent van hun studietijd op de werkvloer door. Hierdoor krijgen ze niet alleen een enorme praktische bagage mee. We denken ook dat dit een van de oplossingen kan zijn voor die 28 % Antwerpse jongeren die vandaag van school afgaan zonder diploma.’
Daarnaast hoopt de Kamer dat het idee van de Technische campus, zoals in het Antwerpse bestuursakkoord is opgenomen, snel gerealiseerd kan worden. ‘Zo een campus op het snijpunt van haven en industrie zou zich specifiek op knelpuntjobs kunnen richten en zou voor de perfecte kruisbestuiving zorgen tussen onderwijs en bedrijfsleven,’ besluit de gedelegeerd bestuurder.
