Werkgevers Septemberverklaring Foto: Belga

Werkgevers tevreden maar eisen overleg over aanpassing doelgroepkorting, gezinsbond hekelt “verschuiving naar belasting op kinderen”

Werkgevers reageren gematigd tevreden op de maatregelen die Vlaams minister-president Jan Jambon heeft aangekondigd tijdens zijn Septemberverklaring. De Gezinsbond vindt dat koppels en alleenstaanden met kinderen de crisis betalen, “niet omdat ze een hoog inkomen, vermogen of verbruik hebben, maar omdàt ze kinderen hebben.”

Unizo: “Reddingsboei voor ondernemers in nood”

Ondernemersorganisatie Unizo reageert tevreden op de steunmaatregelen van de Vlaamse regering om bedrijven die in moeilijkheden verkeren te helpen. “We zijn opgelucht dat de Vlaamse regering gehoor geeft aan onze oproep om gezonde bedrijven in nood door deze crisis te loodsen”, zegt Danny Van Assche. “Cruciaal is dat de steunmaatregelen ook van toepassing zijn op de zelfstandigen en kmo’s. De Vlaamse regering neemt, met een beetje vertraging, de correcte beslissing om ondernemers in nood te helpen en gooit hen een reddingsboei toe.”

“De hoge energiefactuur is hiermee niet opgelost, maar deze steun betekent een belangrijke ondersteuning voor vele ondernemers”, zegt Danny Van Assche. “We zijn wel geschrokken en bezorgd dat men de factuur voor ouders wil verminderen door een stuk van de doelgroepkorting weg te nemen bij de werkgevers. We vragen snel overleg met de betrokken minister en de sociale partners om hierover meer duidelijkheid te krijgen.”

Voka: “Directe steun is noodzakelijk om te blijven produceren”

Ondernemingen die door de energiecrisis met verlies werken, kunnen tot 500.000 euro steun ontvangen per kwartaal, luidt het bij het Vlaams netwerk van ondernemingen Voka. Voor de meeste energie-intensieve bedrijven kan dat oplopen tot 7,5 miljoen euro per kwartaal. Ook de verhoging van de jobbonus wordt gesmaakt door de Vlaamse werkgeverskoepel, omdat het inkomensverschil tussen werken en niet-werken zo groter wordt gemaakt, wat moet motiveren om een job aan te nemen.

“Nu moet alle aandacht gaan naar de maatregelen voor gezinnen en bedrijven om de zware gevolgen van de energiecrisis te milderen. Het is goed en noodzakelijk dat Vlaanderen met directe steun voor ondernemingen over de brug komt. Dit is geen wonderoplossing, maar vergroot wel de kans dat onze industriële bedrijven met een gedeeltelijk operationeel verlies toch kunnen blijven produceren”, zegt gedelegeerd bestuurder Hans Maertens.

NSZ: “Niet de hulp waar velen op gehoopt hadden”

“Zelfstandigen krijgen eindelijk concrete financiële steun, maar dat zal in veel gevallen niet voldoende zijn om hun zaak te redden”, zegt Saskia De Leeuw van zelfstandigenorganisatie NSZ. “Als je energiefactuur vervijfvoudigt, dan zal deze tussenkomst van de regering het verschil niet maken. Het is goed dat de regering bijspringt, maar het is niet de reddingsboei waar velen op gehoopt hadden.” NSZ vindt ook het voorziene bedrag van 1 miljard euro voor leningen en waarborgen voor bedrijven positief. “Het is alleen jammer dat deze maatregelen niet onmiddellijk in werking zullen kunnen treden. Zelfstandigen hebben het nu moeilijk en kunnen niet wachten tot volgend jaar. Dan kan het voor velen al te laat zijn en bestaat hun zaak misschien niet meer.”

Agoria: “Steun voor bedrijven tot april is goed, want grootste problemen vanaf januari”

“Wij verwachten de grootste problemen bij onze bedrijven vanaf januari”, zegt Jolyce Demely van technologiefederatie Agoria. “Ik ben dan ook tevreden te vernemen dat de Vlaamse regering nu al aangeeft noodlijdende bedrijven tot in april 2023 te steunen. Het is nu uitkijken naar de precieze modaliteiten om te bepalen of de steun werkelijk ook toereikend zal zijn. In andere Europese landen worden bedrijven volop gesteund, waardoor het Europees speelveld ontwricht is.”

Embuild: “Bouwarbeiders dreigen uit de boot te vallen”

Ook Embuild Vlaanderen, de vroegere Confederatie Bouw, juicht de energiesteun toe gezien de stijgende energiefactuur. “In een recente enquête van Embuild hebben bouwbedrijven massaal aangegeven zelf energiebesparingen door te voeren, maar ook steunmaatregelen nodig te hebben om deze energiecrisis door te komen”, klinkt het in een persbericht. De verhoging van de jobbonus gaat dan weer niet ver genoeg voor de bouwsector omdat bouwarbeiders “nipt uit de boot dreigen te vallen”.

ACV: “Begrotingsevenwicht belangrijker dan gezinnen in de kou”

Voor het ACV komt de Vlaamse regering onvoldoende tegemoet aan de “zware koopkrachtcrisis”. “Voor sommigen is een begrotingsevenwicht blijkbaar belangrijker dan gezinnen die in de kou zitten”, luidt de kritiek in een persbericht van de christelijke vakbond. Zowel op de korte als de lange termijn ontwaart het ACV te weinig ambitie en te weinig oplossingen.

Zo is er de veelbesproken aanpassing van het Groeipakket, de vroegere kinderbijslag die de voorbije dagen tot een forse crisis leidde in de equipe van minister-president Jan Jambon. Ondanks de bijkomende sociale toelagen zijn de plannen onvoldoende, klinkt het. “De historische systeemfouten en de onder-indexering van het Groeipakket zijn niet opgelost.”

Voor de groene vakbond is het groeipakket net “hét Vlaamse instrument” om de impact van de crisis te milderen. Jonge gezinnen kunnen zich enkel verheugen over de extra middelen voor kinderopvang, klinkt het.

Vzw Vlozo: “Belangrijk signaal”

Ook de vzw Vlozo, de koepel van de private woonzorgcentra, reageert “voorzichtig positief”. “We zagen zonet een gedreven Vlaams minister-president zijn Septemberverklaring afleggen. Een toespraak tekent uiteraard vooral de grote lijnen uit en niet zozeer de details van het komende beleid. Maar er waren in ieder geval twee zeer belangrijke passages voor de Vlaamse ouderenzorg”, zo luidt het. “Een Vlaamse ouderenzorg die vandaag geplaagd wordt door een acuut personeelstekort en stijgende zorgnoden en energiekosten. De Vlaamse regering kondigde aan dat de uitkering voor ouderen met een zorgnood verhoogd zal worden van 130 naar 135 euro, en - belangrijk voor de ouderenzorgvoorzieningen - er werd 200 miljoen euro beloofd om de stijgende energiekosten van de Vlaamse zorginstellingen te dempen.”

“We willen nu uiteraard eerst en vooral de details kennen, maar dit is zeer zeker een belangrijk signaal van de Vlaamse regering. Het geeft aan dat de regering inzet op het zo betaalbaar mogelijk houden van de zorgfactuur van bewoners of gebruikers in woonzorgcentra, assistentiewoningen, dagverzorgingscentra, dagcentra, herstelverblijven...”

Gezinsbond ziet weinig lichtpunten

De Gezinsbond vindt het positief dat de Vlaamse regering extra investeert in de kinderopvang en dat het aantal gezinnen dat binnen de kinderbijslag recht heeft op een sociale toeslag wordt uitgebreid. “Alle andere gezinnen met kinderen boeten echter structureel in op koopkracht door de kinderbijslag niet aan de spilindex te koppelen. Ook de groep die een extra jobbonus krijgt en zelfs de meest kwetsbare gezinnen die vroeger al een sociale toeslag kregen binnen de kinderbijslag, verliezen structureel koopkracht vanaf 2024.”

De Gezinsbond besluit dat koppels en alleenstaanden met kinderen de crisis betalen, niet omdat ze een hoog inkomen, vermogen of verbruik hebben, maar omdàt ze kinderen hebben. “Dit is niet de verschuiving van belasting op arbeid naar een belasting op vermogen of verbruik, maar naar een belasting op kinderen.”

ABVV: “Half werk”

De Vlaamse regering heeft “half werk afgeleverd”, zo reageert het ABVV. De extra middelen via de zogenaamde ‘inflatiebonus’ - de inkomsten van de Vlaamse overheid stijgen door de inflatie sneller dan de uitgaven - moeten voor het ABVV volledig gebruikt worden om het Groeipakket welvaartsvast of aangepast aan de stijgende levensduurte te houden. De jaarlijkse indexering opnieuw naar 2 procent trekken en hogere sociale toeslagen zijn onvoldoende voor de vakbond. Finaal blijft er een “netto achteruitgang op het vlak van hoe ver een gezin kan springen met de tegemoetkoming van het Groeipakket”.

Ook mist de vakbond initiatieven op het vlak van bouw en verhuur van sociale woningen. ABVV wil ook een collectieve aanpak voor de nodige renovatie van de woningen. Individuele premies zijn voor het Vlaams ABVV immers onvoldoende om het probleem aan te pakken. “Met deze Septemberverklaring stelt de Vlaamse regering teleur”, dixit algemeen secretaris Caroline Copers. “De regering levert half werk en laat de burger - en dus ook onze leden - veel te veel de eigen boontjes doppen in deze crisis.”

Bouwunie: “Aantal positieve elementen”

Bouwunie ziet een aantal positieve elementen, maar “betreurt dat het merendeel van de bouwvakkers uit de boot valt voor de jobbonus, terwijl zij natuurlijk ook hun energiefactuur zien stijgen”.

De sectorfederatie is tevreden met de steun voor bedrijven. “Een op de vijf bouwbedrijven zag zijn kosten voor energie het afgelopen jaar de hoogte ingaan. Zeker productiebedrijven zoals keukenbouwers of ramen- en deurenmakers kampen met energiekosten die ze niet meteen kunnen doorrekenen”, zegt Jean-Pierre Waeytens, gedelegeerd bestuurder van Bouwunie.

Netwerk tegen Armoede: “Maatregelen kunnen acute noden helpen lenigen”

De energie- en koopkrachtmaatregelen van de Vlaamse regering kunnen tijdens de winter een verschil maken voor mensen in armoede. Dat zegt het Netwerk tegen Armoede, dat 57 verenigingen vertegenwoordigt.

Het Netwerk tegen Armoede juicht onder meer toe dat de Vlaamse regering huurindexeringen wil verbieden voor energieverslindende woningen. “Dat principe is een belangrijke en duurzame maatregel om huurders te beschermen tegen energiearmoede”, zegt algemeen coördinator Heidi Degerickx. Zij vraagt zich wel af hoe de praktische uitwerking zal gebeuren. “Gaan huurwoningen standaard een EPC-certificaat opgelegd krijgen? Wat als verhuurders toch een indexering proberen af te dwingen terwijl ze daar geen recht op hebben?”

Voorts noemt het netwerk het verbod op energieafsluitingen tot en met april “zinvol”, al had dat volgens de organisatie wel vanaf oktober in plaats van november kunnen ingaan. Ook de indexering met 2 procent van de kinderbijslag en de uitbreiding van de sociale toeslagen zijn positief: “Het Groeipakket blijft voor ons hét Vlaamse instrument bij uitstek om verarming bij jonge gezinnen te voorkomen”, zegt Degerickx.