Het is soms niet eenvoudig om als kmo de concrete voordelen van Industrie 4.0 in te schatten, maar digitale tweelingen zijn zeer praktische instrumenten die tijdens de volgende jaren een disruptieve impact op het innovatieproces zullen hebben. Door de brug te slaan tussen de virtuele en fysieke wereld, laten ze namelijk toe om sneller producten op de markt te brengen en om ook meer diensten gebaseerd op software te verkopen.
Op haar jaarlijkse Symposium, dat eind november plaatsvond, deed onderzoekscentrum Flanders Make de voordelen van digitale tweelingen (of digital twins) voor de industrie uitgebreid uit de doeken. Het concept speelt bovendien een cruciale rol in de gloednieuwe white paper van Flanders Make, waarin het voor bedrijven een roadmap voor de komende tien jaar uitstippelt.
Maar wat is een digitale tweeling nu precies en waarom is het zo essentieel in het productieproces van de toekomst? Simpel gesteld, is het een virtuele representatie van een fysiek product. Deze digitale dubbelganger ontstaat in de vroege ontwerpfase van de productontwikkeling en wordt tijdens de volledige levenscyclus van het product geüpdatet. Het gedraagt zich net zoals het fysieke systeem of zoals een bepaald aspect van dat systeem, waardoor je dus een minutieus beeld krijgt van de werkzaamheid.
Meer dan simulatiemodel
Vandaag de dag wordt de digitale tweeling nog vaak gezien als een 3D-model dat vooral helpt bij de simulaties om producten zo snel en goedkoop mogelijk klaar te stomen voor verkoop. Dankzij pre-analyses met het virtuele evenbeeld kun je inderdaad productiefouten tot een minimum beperken, verschillende instellingen testen en het assemblagesysteem optimaliseren. Maar het nut van dit concept is veel breder dan dat.
De connectie met de cloud is essentieel. Op die manier kun je als bedrijf met een digitale tweeling de werking van je product of productieapparaat op de voet volgen en vanop afstand de nodige aanpassingen doorvoeren. Daar stel je niet alleen de klant tevreden mee, maar het levert ook waardevolle informatie op over factoren die het functioneren van het systeem beïnvloeden, zoals de gebruiksintensiteit en omgevingstemperatuur. Met die inzichten kun je sneller performantere producten ontwikkelen, met minder fysieke prototypes.
Winsten uit dienstverlening
Daarnaast opent zo’n virtueel spiegelbeeld nieuwe perspectieven voor bijkomende aantrekkelijke verdienmodellen. Het stelt bedrijven immers in staat om flexibele diensten gebaseerd op hun producten aan te bieden, in plaats van alleen de producten te verkopen, met de data verzameld over het gebruik. Kunstmatige intelligentie (AI) is belangrijk om die data om te zetten in concrete analyses.
Het wordt met deze technologische instrumenten bijzonder interessant om bijvoorbeeld een printer niet te verkopen maar te verleasen, waarbij de continue dienstverlening – in de vorm van het opvolgen en bijwerken van de productactiviteit – opbrengsten op de lange termijn oplevert. Doordat producten niet zomaar een algemene update krijgen, maar aangepast worden aan de specifieke noden van een klanten, zal de tevredenheid van die klanten stijgen.
Optimale onderhoudsplanning
Tot slot zullen digitale tweelingen ook zorgen voor een grote sprong voorwaarts wat betreft het onderhoud van het productieapparaat van bedrijven. Met de informatie gegenereerd door de virtuele representatie, kun je de verschillende parameters van het productiesysteem zodanig goed opvolgen dat je onderhoudsmaatregelen op het perfecte moment kunt inplannen: voor een onderdeel echt faalt maar evenmin nog voor het echt dringend nodig is. Zo blijft de impact op de productieflow minimaal.
Flanders Make verwacht dat deze technologie binnen de vijf à tien jaar tot volle wasdom zal komen. Het is dus essentieel om nu op de kar te springen, om geen achterstand op te lopen tegenover de concurrentie. Het onderzoekscentrum biedt niet alleen praktisch advies in haar white paper ‘Digitale transformatie na de hype: voorwaarden, opportuniteiten en roadmap voor succes’, maar heeft alle kennis en technologie in huis om door middel van een nauwe samenwerking deze doorslaggevende vernieuwing op de bedrijfsvloer te introduceren.
Je kunt de Nederlandstalige white paper hier downloaden. Er is ook een Engelstalige versie beschikbaar.
Flanders Make voert technologisch onderzoek met en voor bedrijven. Het onderzoekscentrum ontwikkelt toepassingen die de Vlaamse industrie helpt competitiever te worden dankzij product- en productie-innovatie. Flanders Make bestaat uit co-creatie centra in Lommel, Leuven en Kortrijk en labo’s bij de vijf Vlaamse universiteiten.
