Het is al voor de 12 keer dat de werkgeversorganisaties een Limburgs arbeidsmarktrapport opstellen. De conclusie deze keer is dat de groei de voorbije 12 maanden vertraagde. Vooral bij grote bedrijven, en dan specifiek in industriële productie-omgevingen is het huilen met de pet op. Daar is de kloof het grootst tussen bedrijven die denken te gaan aanwerven en zij die een afslanking van het personeelsbestand vooropstellen. De dienstenbedrijven, bouw en groothandels zien de trend eerder positief evolueren.
Opmerkelijk: De KMO’s zijn optimistischer gestemd over extra arbeidskrachten in de komende 12 maanden dan de grote jongens.
Niet willen en niet kunnen
Wat de openstaande vacatures betreft: 68% heeft nog steeds moeite om ze in te vullen. Het gebrek aan competenties en aan motivatie of/en de onrealistische looneisen van de kandidaten, vormen vaak een struikelblok om tot aanwervingen over te gaan. De hoogste drempel om tot een match te komen? Het minieme verschil tussen werken en niet-werken, aldus de bedrijfsleiders. Het is voor werklozen vaak voordeliger om een uitkering te innen dan zich elke morgen naar het werk te slepen.
Nog enkele conclusies uit het lijvige onderzoek:
* De algemene vraag naar arbeidskrachten is dalend.
* De voorbije maanden waren er wel meer aanwervingen dan ontslagen.
* We kennen het laagste jobgroeisaldo in 10 jaar (buiten coronajaar 2020).
* We scoren een pak minder goed dan 1 jaar geleden verwacht.
* Bijna 2 op 3 Limburgse bedrijven heeft vandaag één of meerdere vacatures openstaan.
* Bijna 1 op 5 bedrijven zoekt zelfs meer dan 5 nieuwe collega’s.
* Vacatures hebben wil zeker niet zeggen dat er groei wordt verwacht (maw: men vindt geen vervanging voor gepensioneerden of vrijwillige vertrekkers)
* 1 op 5 Limburgse bedrijven geeft aan vandaag tijdelijke werkloosheid om economische redenen toe te passen.
* 26% van de productiebedrijven die vandaag géén economische werkloosheid toepassen, denken dat binnen dit en 6 maanden wel te moeten doen.
* Er is weinig hoop op verbetering op vlak van arbeidsmarktkrapte.
* 50% van de bedrijven ziet de economische malaise als een kans om meer of gemakkelijker talent aan te trekken.
“Ondanks alles: bijzonder weerbaar!”
In een reactie op dit 12de Limburgs Arbeidsmarktrapport stellen Ruben Lemmens en Bart Lodewyckx:
“De motor van onze Limburgse arbeidsmarkt sputtert. De voorbije twaalf maanden vertraagde de jobgroei verder en zakte het jobgroeisaldo tot het laagste niveau in tien jaar. Vooral de industriële tewerkstelling kreeg zware klappen met een vijfde daling op rij. Toch waren er nog altijd iets meer bedrijven die bijkomende jobs creëerden dan bedrijven met minder medewerkers. Maar alleen bij de dienstenbedrijven en in de groothandel wisten – voor het eerst in jaren – weer meer bedrijven in personeel te groeien. Vooral onze kmo’s blijken momenteel de sterkhouders op onze arbeidsmarkt.”
Motivatie?!
Ze stellen vast: “Het is opvallend hoe weerbaar onze Limburgse ondernemers blijven: ondanks een broze conjunctuur en lage verwachtingen tonen ze opnieuw vertrouwen in bijkomende aanwervingen voor het komende jaar. Hun inzet en geloof in groei verdienen beleidsmatig meer ondersteuning, want zonder ondernemerschap geen werkgelegenheid. Dat optimisme mag echter niet verhullen dat structurele problemen hardnekkig blijven. Zelfs als bedrijven geen personeelsgroei verwachten, staat dat immers niet gelijk aan geen vacatures hebben. Het vinden van nieuwe medewerkers of vervanging blijft een groot knelpunt. Nog altijd vindt 68% van de bedrijven moeilijk de juiste mensen, niet alleen omdat er te weinig kandidaten zijn, maar ook omdat motivatie, competenties en realistische loonverwachtingen te vaak ontbreken. Twee op drie bedrijven kampt nog altijd met moeilijk ingevulde vacatures, en bij meer dan de helft van onze bedrijven blijft arbeidsmarktkrapte de groei afremmen.”
We blijven kampen met handicap
Beide gedelegeerd bestuurders zijn het eens: “Als we echt een werkende arbeidsmarkt willen, moeten we het verschil tussen werken en niet-werken eindelijk drastisch vergroten. Dat is niet zomaar een wens, maar de unanieme overtuiging van de Limburgse ondernemers. Werken moet meer beloond worden. Tot zolang blijft de beoogde werkzaamheidsgraad van 80% een verre droom. Het is hoog tijd dat het beleid daar duidelijke keuzes in maakt. Dat betekent: lagere werknemersbijdragen zodat medewerkers netto meer overhouden en een structurele verlaging van de werkgeversbijdragen om onze loonkostenhandicap te verkleinen. Want ondanks de goede arbeidsmarkthervormingen die de federale regering in het vooruitzicht stelt, blijft het vooral op dat vlak erg stil.”
Lagere ontslagkosten
“De hervorming die de werkloosheidsuitkering in de tijd beperkt, is een stap in de goede richting, maar één hervorming volstaat niet. Limburgse ondernemers staan alvast klaar om hun deel te doen: meer dan 6 op 10 willen langdurig werklozen nieuwe kansen geven. Nu is het aan de overheid om dat engagement te ondersteunen met een coherent en activerend beleid. Maar ook een hervorming van de automatische indexering, lagere ontslagkosten en minder administratieve lasten zijn noodzakelijk om het tij structureel te keren.”
