“Dit is niet zomaar een restaurant, maar een totaalbeleving in een artistiek en culinair kader, met een groot sociaal hart waarbij kunst en voeding samenwerken aan een duurzame toekomst”, zo staat er te lezen op de website van het project, dat in januari 2024 van start ging maar al een paar keer verlengd werd.
Al bij de eerste voet binnen is duidelijk dat we inderdaad niet op een doorsnee etentje zijn beland. De deur gaat open en we komen terecht in een klein zaaltje voor het aperitief: cava of een verrassend lekkere mocktail op basis van ananas, framboos en komijn. De verlichting gebeurt met kaarslicht. Op de muur hangt een oud bordje van in de tijd dat het hier nog een kliniek was: ‘steriel verpleegmateriaal’, staat er op. Steriel is tegenwoordig het laatste adjectief dat van toepassing is op het gebouw.
“Wij zijn een gastronomische opleidingsacademie voor mensen uit zwakkere doelgroepen. Hier krijgen ze een opleiding tot souschef, chef, zaalverantwoordelijke of afwasser. Daarbovenop krijgen ze ook Nederlandse lessen. Er zijn al een 130-tal mensen doorgestroomd naar de arbeidsmarkt. We danken jullie dat jullie hier zijn. Dankzij jullie bijdragen hebben we ook vanmiddag de kansarmen en de daklozen hier gratis een gezonde lunch kunnen geven”, klinkt het ter verwelkoming.
Lees ook: Seppe Nobels ziet project met vluchtelingen bekroond met groene Michelinster: “Als mens raakt me dat diep”
Er volgt ook een kleine disclaimer. “Ik heb de laatste weken een paar traantjes gezien bij onze gasten. Er is een klein onderdeel dat een beetje emotioneel kan zijn. Maar daarna gaat het wel opnieuw crescendo met veel muziek, drank en eten”, stelt gastvrouw Charuwan Pauwels gerust.
Kunst
Wat volgt is een tocht langs verschillende ruimtes in ’t Gasthuis, een gebouw dat al jaren staat te verkommeren. De zorgfunctie zal in de toekomst opnieuw opgenomen worden door er een kankercentrum te openen, maar voorlopig mogen Seppe Nobels en zijn team er nog gebruik van maken.
De gerechten worden geserveerd in verschillende ruimtes, waar je aan lange tafels of zelfs op de grond mag zitten. Waarover later meer. Er volgt eerst een signature dish van Seppe Nobels zelf. Daarna zijn het cursisten die hun kunnen tonen met gerechten die gebaseerd zijn op de smaken uit hun land van herkomst. Palestina, Marokko, Irak, India en Armenië zullen de revue nog passeren.
Mede-initiatiefnemer Nico Dockx geeft tussendoor nog wat uitleg over de thematische kunstwerken die in het gebouw zijn aangebracht. En wat die tranen betreft: er waren inderdaad enkele vochtige ogen te bespeuren toen één van de voorgerechten op pakkende wijze werd geserveerd. Dat gebeurde nadat één van de brandhaarden in de wereld op treffende wijze werd uitgelicht. Meer details leest u hier niet, want de avond moet het deels hebben van het verrassingseffect, dus gaan we dat hier niet verpesten.
“Hoe kan je zoiets begrijpen vanuit België?”, prevelt een andere gast, duidelijk onder de indruk. Op de manier waarop het hier verteld wordt, komt het alleszins veel sterker binnen dan door naar het zoveelste journaalitem over het onderwerp te kijken.
Vluchtelingentent
Ook de vluchtelingentent, die al eerder in de media werd belicht, zit nog steeds in het parcours. Iedereen uit de groep van in totaal 25 personen mag dicht bij mekaar in de tent gaan zitten voor het volgende hapje. Enkele dames vrezen dat ze niet meer recht gaan geraken, wat een avontuur toch. Andere gasten zie je maar heel aarzelend wat dichter tegen de buurman schuiven in de tent, ook al zijn er anderen die nog geen zitplaatsje hebben. Nog anderen – de meerderheid – zien er een soort van symboliek in. Want eigenlijk is het tafereel in de tent meteen ook een soort spiegel voor onze verwende westerse samenleving. Zeker als je weet dat deze tent in Uganda gebruikt werd door het Rode Kruis om er dagelijks 720 mensen eten in te serveren.
“Dit soepje is een recept van mijn mama, uit de Marokkaanse stad Fez, op basis van ajuin, tomaat, look, kikkererwten, ras-el-hanout en basilicumolie, geserveerd met injera, het Ethiopische platbrood dat er ’s morgens, ’s middags en ’s avonds wordt gegeten”, zo vertelt Anwar aan het gezelschap dat intussen schouder aan schouder zit.
Seppe Nobels kon uitzonderlijk niet aanwezig zijn, maar vaste hoofdchef Faeiq neemt zijn rol goed over. In de kapel, waar de hoofdgerechten worden geserveerd, laat hij fier zijn Irakese culinaire schatten birjanie en dolma proeven.
Ragfijne kruiding
Het is een avond vol verwondering, bedenkingen, verrassingen, betekenissen en symbolen. Het mag gezegd worden: naast de levenslessen en de kunstzinnige impulsen die we hier krijgen, is ook het eten verdomd lekker. De hele avond valt de ragfijne, verrassende kruiding op, die de eenvoudige, vaak op groenten gebaseerde wereldkeuken naar een hoger niveau tilt. Dat de chefs die het gerecht ontwikkeld hebben het ook nog eens hoogstpersoonlijk aan tafel toelichten, maakt de ervaring alleen maar intenser.
Je kan alleen maar hopen dat die enthousiaste mannen en vrouwen goed terecht gaan komen. De Mechelse horeca kan ze alleszins goed gebruiken met de personeelstekorten die er overal zijn.
Wie alleen maar diep in de ogen van zijn geliefde wil kijken, kan misschien beter elders gaan dineren. Wie eens met andere ogen naar de wereld wil kijken, komt hier helemaal thuis. Daarom is ook onze koning fan. Hij stak in de zomer van 2022 al eens de benen onder tafel bij het toenmalige Instroom-project van Nobels in Antwerpen. Ook in Mechelen is hij ongetwijfeld welkom, als hij er niet mee inzit om met veel mensen in één tent te kruipen.
