“We geven onszelf nog ongeveer een jaar tijd om te beslissen over de sluiting”, waarschuwt CEO Frederik Van de Velde. “Zelfs als we de technische problemen oplossen en de voorziene 60.000 ton ethanol per jaar halen, blijft het economisch moeilijk rendabel zonder aanpassing van de regelgeving.”
Wat Steelanol precies doet, getuigt van technologisch vernuft. De installatie vangt restgassen uit het staalproductieproces op – gassen die anders omgevormd worden naar elektriciteit – en zet die via fermentatie om in ethanol. Die ethanol kan vervolgens dienen als grondstof voor de chemie of als brandstof.
Lees ook: Vakbonden niet te spreken over einde informatie en consultatie bij ArcelorMittal
Zo verandert Steelanol een restproduct in een waardevol product en vermindert het de CO¿-uitstoot. “Gassen van de staalproductie worden hergebruikt als nieuwe chemische component”, zegt Van de Velde. “Een product dat plastiek kan maken, of kan dienen als brandstof – het is circulaire economie in actie.” Op volle capaciteit kan de installatie jaarlijks zo’n 120.000 ton CO¿-uitstoot vermijden.
De investering in het Gentse project bedraagt inmiddels 215 miljoen euro voor Steelanol. Samen met het gekoppelde Torero-project – dat afvalhout uit containerparken omzet in biokool ter vervanging van fossiele kool – loopt het totaal op tot 250 miljoen euro.
Financiële afschrijving
Europa, Vlaanderen en de federale overheid droegen samen 35 miljoen euro bij, de Europese Investeringsbank verstrekte een lening van 75 miljoen euro, en ArcelorMittal zelf investeerde 140 miljoen euro. Indien de installatie sluit, dreigt een enorme financiële afschrijving. In de fabriek werken momenteel 35 mensen, voor wie interne hertewerkstelling wordt voorzien.
Volgens ArcelorMittal toont het dossier een breder Europees probleem. “De Europese Commissie staart zich blind op waterstof als enige route naar klimaatneutraliteit”, zegt Van de Velde. “Andere technologieën, zoals deze, die vandaag al werken en direct CO¿ besparen, krijgen geen eerlijke kans.” Waterstofprojecten blijven volgens hem zwaar gesubsidieerd, ondanks hun grote stroomverbruik en beperkte haalbaarheid. “Wij zien dat waterstof in Europa vandaag zeer moeilijk is, gezien de beperkte beschikbaarheid van elektriciteit. Toch wordt dit soort innovatieve recyclage genegeerd.”
Voorloper in China
Het project is het enige in zijn soort in Europa, met enkel een voorloper in China. Oorspronkelijk was Gent een testsite voor verdere uitrol van deze technologie in andere fabrieken. Maar de erkenning van de geproduceerde ethanol als biobrandstof of gerecycleerde brandstof blijft uit, en ook de CO¿-besparing mag niet afgetrokken worden van de emissiebalans.
“Wij hadden verwacht dat dit project erkend zou worden als ‘advanced biofuel’, maar die erkenning is uitgebleven”, aldus Van de Velde. “Het toont aan hoe moeilijk het is om in Europa regelgeving te harmoniseren. We weten vaak niet wat er binnen vijf à acht jaar zal gebeuren.”
ArcelorMittal herhaalt dat het in dialoog blijft met beleidsmakers op Vlaams, Belgisch en Europees niveau. “Zonder een stabiel regelgevend kader is het onmogelijk om deze of toekomstige investeringen in duurzame staalproductie rendabel te maken.”
