Begin dit jaar besliste Rune Buerman uit Lievegem om van zijn bijberoep zijn hoofdberoep te maken: hij startte als zelfstandige en is als freelancer bezig met communicatie-advies, van copywriting tot video. “Het was tijd voor iets nieuws en na loopbaanbegeleiding besloot ik om het te proberen”, zegt Buerman.
Hij is lang niet de enige in Oost-Vlaanderen: uit cijfers van de RSVZ die hr-dienstverlener Acerta analyseerde blijkt dat er in 2022 heel wat mensen startten met een eigen onderneming. In de hele provincie waren er 16.646 starters, en dat zijn er bijna twintig procent meer dan in 2017. Het Vlaams gemiddelde ligt op ongeveer 14 procent. (lees verder onder foto)
“Ik had wel wat twijfels, want er komt natuurlijk onzekerheid bij kijken”, zegt Buerman. “Maar vooral de onafhankelijkheid en de flexibiliteit spraken mij aan. Ik werk voor verschillende opdrachtgevers, wat zorgt voor variatie in de opdrachten. Die kan ik vaker mooi afronden, terwijl je als vaste medewerker vaker aan projecten werkt op lange termijn.”
Vrije beroepen en bouw
De meeste nieuwe zelfstandigen startten als vrij beroep, van artsen en tandartsen tot accountants en zelfs IT-specialisten. Zij waren met meer dan 5.500, ruim een kwart meer dan in 2017. “Het vrij beroep is een specifiek statuut dat bepaalde voordelen, maar ook bepaalde administratieve eigenheden met zich meebrengt”, zegt Koenraad De Lathouwer van Acerta. “Het is positief dat steeds meer mensen, ook jongeren, de stap zetten. Bovendien biedt het statuut een zekere vrijheid in hoe je je organiseert, ook dat draagt bij aan het succes van het vrije beroep.”
De sector met de grootste groei is echter de bouw: daar begonnen in 2022 bijna zestig procent meer zelfstandigen dan vijf jaar eerder. Maar ook de andere grote sectoren zoals nijverheid/ambachten (2.215 starters) en handel (2.020 starters) kenden een groei van respectievelijk 22 procent en 9 procent. Landbouw kende dan weer een grote daling, en ook het aantal starters in de horeca daalde licht.
De Oost-Vlaamse starters zijn met een gemiddelde leeftijd van 35,5 jaar opvallend jong in vergelijking met andere provincies. “Op die leeftijd was de onzekerheid voor mij nog te groot, terwijl ik ondertussen al een basis en een netwerk heb”, zegt Buerman. “Mijn ambitie is ook niet om snel veel geld te verdienen. Zo heb ik deze zomer geen opdrachten aangenomen, maar beslist om mijn tijd te besteden aan het gezin en andere zaken.”
Sociale vangnet
“Ik zou het nu zeker aanraden, maar ben me er wel van bewust dat het niet voor iedereen werkt. Je moet bijvoorbeeld anders omgaan met financiën: soms komen er vrij grote sommen binnen, maar daar moet je dan wel nog veel belastingen op betalen. Een tip: laat je vooral niet afschrikken door de administratie, maar zoek er wel begeleiding voor.”
Daarin merken ze bij Acerta ook een stijging. “Er komen steeds meer vragen bij ons binnen naar extra informatie over het statuut van zelfstandige”, zegt De Lathouwer. “Dat het sociale vangnet voor een zelfstandige steeds meer aansluit bij dat van een loontrekkende, zoals verloven en pensioen heeft de drempel duidelijk verlaagd.”