In 2024 werden 11.067 ondernemingen failliet verklaard in België. Dat is een stijging van 8,0 procent ten opzichte van 2023 en het hoogste aantal sinds 2013. Daarbij zijn ook heel wat jobs gesneuveld. In Vlaanderen verdwenen er maar liefst 19.179, een record. En dat zien ze ook bij hr-dienstverlener Securex, die een analyse maakte op basis van de cijfers.
“In de afgelopen jaren hebben bedrijven meerdere grote crisissen het hoofd moeten bieden”, zegt Frank Vander Sijpe, expert hr-trends bij Securex. “Na de pandemie was de impact op jobverlies nog redelijk beperkt door alle beschermingsmaatregelen die genomen werden. Maar nu die maatregelen zijn weggevallen, wordt het volledige effect van de huidige crisis steeds duidelijker. En we zien op korte termijn die trend ook niet keren.”
Vooral het aantal ontslagen door een faillissement valt op, zegt Vander Sijpe. “We zien dat er drie keer meer jobs verloren zijn gegaan wegens faillissementen ten opzichte van het jaar voordien. Dat is dus een aanzienlijke stijging. En niet enkel bij de kleinste bedrijven zien we die trend. Ook bij gevestigde kmo’s die een stevige positie hadden in de markt zien we heel veel faillissementen en jobverlies. Bij kleine bedrijven tot 9 medewerkers gaat het om 17 procent van de onvrijwillige uitstroom, terwijl het in 2023 nog om 8,95 procent ging. Bij bedrijven met tussen 10 en 49 werknemers stijgt dat aantal van 1,4 procent naar 8,95 procent.” Vooral bij bedienden is de stijging aanzienlijk en vielen er bijna 5 keer meer ontslagen ten opzichte van 2023. Ook bij arbeiders verdubbelde het aantal.
Werkkrachten sparen
Waar bedrijven enkele jaren geleden nog deden aan een soort van ‘labourhoarding’, is die trend nu helemaal gekeerd. “Enkele jaren geleden zag je dat heel veel mensen aan boord werden gehouden omdat het zo moeilijk was om vacatures in te vullen. Bedrijven hielden gemakkelijker werkkrachten aan om weer te kunnen opschalen wanneer het nodig zou zijn. Maar dat is nu gekeerd. Lonen zijn de laatste vijf jaar ook met zo’n 20 procent gestegen zonder dat de productiviteit in diezelfde mate is gestegen. Bedrijven zijn dus genoodzaakt om over te gaan tot herstructureren of gaan dus failliet.”
Lonen zijn de laatste vijf jaar met zo’n 20 procent gestegen zonder dat de productiviteit in diezelfde mate is gestegen. Bedrijven zijn dus genoodzaakt om over te gaan tot herstructureren of gaan dus failliet
Frank Vander Sijpe Expert hr-trends bij Securex
Opvallend, de totale uitstroom is wel min of meer stabiel gebleven. Dat komt vooral doordat werknemers zelf nog minder geneigd waren om in deze economisch moeilijke tijden de sprong te wagen om van werkgever te veranderen. “Sowieso zit het ingebakken in onze wetgeving en onze cultuur dat we ons graag laten opsluiten in een gouden kooi. Wat op zich al voor weinig dynamiek zorgt op onze arbeidsmarkt. Maar nu het slechter gaat met de economie, zien we dat werknemers nog minder geneigd zijn om van job te veranderen en dat is niet goed voor onze arbeidsmarkt. Zo blijven mensen zitten op plekken waar ze misschien liever niet zouden zitten en maken ze ook geen plaats voor nieuwe mensen.”
