Als actieve onderneming bestaat de kans dat uw terrein of uw activiteiten onderworpen worden aan een controle van een toezichthouder, zoals bijvoorbeeld de milieu-inspectie. Dit kan gebeuren n.a.v. een klacht of in het kader van een structureel toezicht op een bepaalde sector. Wat zijn de rechten en plichten van de milieu-inspectie bij zo’n controle?
Adhemar Advocaten geeft een overzicht van de mogelijkheden, die in principe gelden voor alle toezichthouders m.b.t. milieu en ruimtelijke ordening.
Eerst en vooral mogen de toezichthouders onaangekondigd elke plaats (ook bedrijfsruimten) vrij betreden met het oog op het uitoefenen van hun toezichtsrechten. Dit kan zowel overdag als ’s nachts, tenzij het gaat om bewoonde ruimten. In dit laatste geval is er een machtiging van de politierechter of een voorafgaandelijke schriftelijke toestemming van de bewoner nodig. In geval van machtiging door de rechter kan het bezoek enkel tussen 5 uur ’s morgens en 21 uur ’s avonds plaatsvinden. De interne en externe veiligheidsprocedures moeten steeds worden gerespecteerd.
Tijdens hun bezoek mogen de toezichthouders zich laten bijstaan door een deskundige en mogen zij vaststellingen doen d.m.v. audiovisuele middelen. Ze kunnen zelfs de bijstand van de politie vorderen.
Daarnaast mogen toezichthouders inzage vorderen van alle noodzakelijke zakelijke documenten of informatiedragers. Ze kunnen deze ook kopiëren of zelfs meenemen tijdens de periode die vereist is om hun opdracht te volbrengen.
Vervolgens kunnen zij ook transportmiddelen en de lading ervan onderzoeken. Ze kunnen inzage vragen van de wettelijk voorgeschreven documenten en ze mogen bevelen geven aan de chauffeur. De toezichthouder kan o.m. bevelen om het voertuig stil te zetten of te verplaatsen.
Verder hebben de toezichthouders het recht om zaken te onderzoeken. Zo kunnen ze monsters (laten) nemen, zaken (laten) opmeten, beproeven of analyseren. Ze mogen hiertoe ook verpakkingen openen. Wanneer het onderzoek niet ter plaatse kan plaatsvinden, heeft de toezichthouder het recht om de zaak mee te nemen voor een periode die vereist is om het onderzoek uit te voeren.
In geval van vaststelling van een milieu-inbreuk of een milieumisdrijf kan de toezichthouder zelfs de identiteit van de vermoedelijke overtreder controleren.
De toezichthouders in het milieurecht beschikken over verregaande bevoegdheden om hun opdracht uit te voeren. Deze toezichtsrechten zijn echter niet onbeperkt. Ze mogen enkel worden aangewend in zoverre dit nodig is voor de uitoefening van hun opdracht, en op een wijze die de gecontroleerde zo min mogelijk belast.
Wie een controle of toezicht van de milieu-inspectie beperkt of belemmert, loopt het risico om ook daarvoor gesanctioneerd te worden.