Ivan Sabbe debiteert zijn standpunt aan de vooravond van het bezoek dat de tandem Macron-Starmer brengt aan het Wite Huis. Een ontmoeting waar de hele wereld naar uitkijkt. Sabbe begint met te wijzen op het belang van kennis over de geschiedenis.
“Een degelijke kennis van de geschiedenis en zeker de recente verdragen zouden moeten een must zijn voor de leidende politici”, zegt de West-Vlaamse ondernemer. “Op 5 december 1994 sloten de VS, GB en Rusland in Boedapest een overeenkomst met Oekraïne, waarbij de toenmalige president Kravtsjoek zijn meer dan 3.000 kernkoppen afstond aan Rusland in ruil voor het respecteren van de grenzen en het vrijwaren van zijn grondgebied. Het zogenoemde Memorandum van Boedapest. De inval en de annexate ie van de Krim door Rusland, onder het mom van separatisme (een schoolvoorbeeld uit de handleiding van de USSR) in Oost-Oekraïne, was echter een zeer grove schending van dat akkoord. Im Westen nichts Neues, het bleef helaas muisstil. Integendeel Mutti Merkel ging rustig door met de afbouw van haar kernenergie en maximaliseerde de samenwerking met de agressor in Nordstream 1&2. Ook Obama deed niets, integendeel hij gooide nog wat olie op het vuur door te stellen dat Rusland een regionale macht was. Ironisch genoeg was Trump tijdens zijn eerste ambtstermijn de enige die Oekraïne toen (2014) beperkt geholpen heeft door het leveren van de beruchte javalins aan de toenmalige president Porochencko. In de aanloop van de massale inval door Rusland op 24 februari 2022, had het Westen in het bijzonder de EU, 2 duidelijke opties, elk afzonderlijk of gecombineerd. De EU had zich kunnen scharen achter het VK, die in alle legitimiteit kon tussenkomen in de oorlog die Rusland tegen Oekraïne ontketende op basis van het memorandum van Boedapest. Het kon ook Rusland garanties geven dat Oekraïne geen lid zou worden van de NAVO zolang er met Rusland een vredesakkoord en een niet aanvalsverdrag afgesloten werd. Geen van beide opties kwam noch op tafel in onderhandelingen noch in de media. We laten Oekraïne vechten maar helpen met mondjesmaat en laten hen de illusie dat ze tot de NAVO of de EU mogen toetreden. Hierdoor kreunt de Oekraïnse (Europese) bevolking voor de 3e keer in iets meer dan 100 jaar. En Europa blijft leven met de illusie dat het daarbij zal blijven.”
Lessen trekken
Nochtans leert het verleden ons heel wat, vindt Sabbe. “In september 1938 sloten het VK en Frankrijk in München een vredesakkoord met Nazi Duitsland, waarbij in ruil voor vrede een deel van Tsechoslovakije ( Sudetenland) door Duitsland mocht geannexeerd worden”, zegt hij. “Het duurde minder dan een jaar vooraleer Hitler het vredesakkoord aan zijn laars lapte en Polen binnenviel. Ook het akkoord dat hij toen afsloot met de USSR (von Ribbentrop-Molotov akkoord) werd in juli 1941 door Nazi-Duitsland naar de prullenbak verwezen.”
Voor Sabbe leert de geschiedenis één iets: dat je met een dictator enkel een duurzaam akkoord kan sluiten vanuit de positie van de sterkste. “Oekraïne wijst de EU er terecht op dat het met Poetin niet anders kan”, voegt hij er nog aan toe. “Behalve Polen heeft niemand in de EU dit echt begrepen. En ondertussen ook Frankrijk en GB.”
Quo vadis Europa?
Ivan Sabbe vraagt zich af waar het met het verdeelde Europa naar toe moet. “De autocratische leiders in Hongarije, Slovakije en misschien straks in Roemenië denken natuurlijk garen te spinnen uit een alliantie met de dictatuur in Rusland om hun eigen autocratische positie te verstevigen”, denkt Sabbe. “Zij brengen zo permanent de reeds zeer broze besluitvorming binnen de EU meer en meer aan het wankelen.”
En dan is er nog de factor Trump. “Alsof het lijden van Oekraïne niet genoeg is, komt nu Trump op de proppen als populist die lak heeft aan feiten en deugdelijkheid”, stelt Sabbe vast. “Waarbij hij van de agressor (Rusland) bijna het slachtoffer maakt en Zelenski in plaats van Poetin als dictator afschildert. Hier spelen vermoedelijk zowel zakelijke als persoonlijke belangen. De aanstaande reis van Macron en Starmer naar Trump kan hopelijk voorlopig soelaas brengen voor het zo geplaagde OeKraïne.”
