Vandaag kan je aandelen van een familiebedrijf belastingvrij schenken mits een aantal voorwaarden. Zo moet de vennootschap echt een familiaal karakter hebben en ook een echte economische activiteit. In het geval van een erfenis, na een overlijden, geldt, als aan dezelfde voorwaarden voldaan is, een gunsttarief: 3 % in rechte lijn en tussen partners, en 7 % tussen andere verwanten. Het opzet van deze gunsttarieven is duidelijk, namelijk ervoor zorgen dat de economische activiteit van Vlaamse bedrijven behouden blijft en dus het garanderen van werkgelegenheid.
Bijzonder is wel dat de toepassing van dit gunsttarief vandaag bijzonder breed geïnterpreteerd wordt, zo stelt SBB. Ook familiale vennootschappen die privaat vastgoed bezitten, bijvoorbeeld een appartement aan de zee, vallen onder de regeling.
De Vlaamse Belastingdienst (Vlabel) is hierin niet altijd even soepel geweest. Vastgoed dat niet rechtstreeks voor de economische activiteit werd gebruikt, werd tot voor 2023 uitgesloten van de gunstregeling. Maar in 2023 werd Vlabel door de rechter teruggefloten en nu moet ze de gunstregeling wel toekennen van zodra een familiebedrijf een reële economische activiteit kan aantonen. Er bestaat wel een grens: als blijkt dat het vastgoed in het familiebedrijf meer dan de helft uitmaakt van de activa van de vennootschap, vervalt de regeling.
foto: Etion archief
Vlug naar de notaris of toch niet?
Daar wil de Vlaamse regering nu dus een einde aan maken. Onroerend goed dat tot bewoning wordt aangewend of bestemd, zoals een privéwoning of een bouwgrond, wordt uitgesloten van het gunstregime, ook al is het eigendom van de vennootschap.
Om na te gaan welk deel van de aandelen onder het gunstregime vallen, moet de belastingplichtige een verslag van een bedrijfsrevisor of een gecertificeerde accountant voorleggen. In dat verslag moet duidelijk staan wat de waarde is van het residentiële vastgoed in verhouding tot de totale waardering van het familiebedrijf. Eigenaars die hun familiebedrijf willen overlaten doen er goed aan om een attest aan te vragen bij de Vlaamse belastingdienst (Vlabel) dat vermeldt of op het moment van het verzoek aan de voorwaarden van het gunstregime is voldaan, zo stelt SBB expliciet. Dit versnelt en vergemakkelijkt de latere beoordeling door Vlabel na de schenking. Voortaan is dat attest ook uitgebreider en bevat het de waardering zoals opgesteld door de bedrijfsrevisor of accountant.
Het is afwachten of familiebedrijven nog voor het einde van het jaar snel hun aandelen willen schenken onder het huidige gunstregime. Vanaf 1 januari zal dat steeds volgens SBB niet meer kunnen.
