In februari raakte in deze krant bekend dat de rederij CMA-CGM 25 miljoen euro aan boetes, verbeurdverklaringen en accijnzen moet betalen, omdat ze betrokken zou zijn bij de smokkel van sigaretten. Zelfs de grote concurrent MSC Belgium vond het onterecht dat het bedrijf dat geld moet betalen, net als de havengemeenschap en Kamerlid Christian Leysen (Open VLD).
Concreet ging het hierom: een Turks bedrijf vervoerde sigaretten in een container, en koos CMA-CGM als vervoerder. Het Turkse bedrijf vermeldde op de douanepapieren echter dat er glazen in de containers zaten, omdat daar minder invoerrechten op van toepassing zijn dan op sigaretten. De douane ontdekte de fraude, en legde CMA-CGM een boete op. De havengemeenschap liet toen weten dat zulke boetes dikwijls voorkomen, en beweert dat rederijen daar vaak niets aan kunnen doen. Ze moeten vertrouwen op de informatie die op de douanepapieren staat, en kunnen de containers niet openmaken. Het is te tijdrovend om elke container te controleren, en die containers zijn ook verzegeld.
“Dit is een kleine stap voorwaarts. Een administratieve procedure gaat sneller dan een strafrechtelijke procedure en leidt niet tot een strafblad”
Stephan Vanfraechem
Marc Beerlandt, de topman van rederij MSC België, zei in februari in deze krant dat de huidige douanewetgeving, die de hoge boetes voor tussenpersonen zoals rederijen mogelijk maakt, de Antwerpse haven een grote reputatieschade bezorgt. “We zeggen nu al jaren aan de politici dat ze daar iets aan moeten doen, maar er gebeurt niets. Het is onwaarschijnlijk”, zei hij toen.
Minister schiet in actie
Federaal minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) doet er nu dan toch iets aan. Om te beginnen heeft hij het mogelijk gemaakt dat een lokale manager van een rederij niet meer per se strafrechtelijk moet worden vervolgd als de douane een inbreuk vaststelt. De manager kan ook een administratieve boete krijgen, voor straffen tot maximaal tienduizend euro. “Dat is een kleine stap voorwaarts”, zegt Stephan Vanfraechem, directeur van Voka-Alfaport, de vereniging van havenwerkgevers. “Een administratieve procedure gaat sneller dan een strafrechtelijke procedure en leidt niet tot een strafblad.”
Van Peteghem neemt ook nog een tweede initiatief. Er gaat volgens de minister “vandaag een “multidisciplinaire expertencommissie van start”, waarin experten zitten die hervormingen gaan voorstellen in de douanewetgeving. De huidige dateert van 1822, en is dus ouder dan België. “In de commissie zal een tiental mensen zitten”, zegt Stephan Vanfraechem. “Dat zijn leden van de douane, maar ook vertegenwoordigers van de private sector en academici. Ze hebben de opdracht gekregen om specifiek naar de rol van tussenpersonen te kijken. De experten zullen in de komende maanden een voorstel van wetgeving schrijven, dat kan worden voorgelegd aan het volgende federale parlement.”
