Tijdens de coronacrisis heeft onderzoekscentrum Flanders Make haar technologische kennis en expertise aangewend om in sneltempo medische innovaties te ontwikkelen. Dankzij die inspanningen kunnen dokters nu de longen van patiënten onderzoeken vanop afstand en kunnen beademingstoestellen op een eenvoudigere en goedkopere manier geproduceerd worden.
Normaal wijdt Flanders Make zich geheel aan de noden van de bedrijfswereld, door onder meer knowhow te leveren over digitale innovaties. Ook tijdens de coronacrisis ontwikkelde het onderzoekscentrum verschillende technologische oplossingen om de heropstart te vergemakkelijken, zoals social distancing-toestellen en systemen om de temperatuur te screenen. Maar Flanders Make versterkte de laatste maanden ook de samenwerking met de medische sector.
“Tijdens de covid-19-crisis zagen we dat veel kennis en technologieën die Flanders Make al geruime tijd toepast in voertuigen en machines ook in de medische sector nuttig zijn”, legt CEO Dirk Torfs uit. “Door ze creatief in te zetten en samen te werken met medische specialisten hebben we zeer snel productontwikkelingen kunnen realiseren.”
Gedigitaliseerde stethoscopen
Een eerste resultaat van die inspanningen is de ontwikkeling van een stethoscoop waarmee dokters vanop afstand naar de longen van een patiënt kunnen luisteren. Covid-19-besmettingen veroorzaken vaak ernstige acute ademhalingssyndromen en daarom is het beluisteren van de longen een van de meest uitgevoerde onderzoeken. Door het besmettingsgevaar zijn die onderzoeken bij covid-19 moeilijker uit te voeren en nemen ze meer tijd in beslag.
Het nieuwe systeem verhelpt die problemen. Het bestaat uit een aantal gedigitaliseerde stethoscopen op het lichaam van de patiënt die verbonden zijn met een computer in de spreekkamer van het medisch personeel. Zo kan een arts of artsenteam vanop afstand de toestand van de patiënt evalueren. Er is een pilootproject aan de gang op de dienst intensieve zorgen in het Universitair Ziekenhuis Antwerpen, maar het hulpmiddel kan ook onder meer in woonzorgcentra nuttig zijn.
Beademingstoestel
In volle coronapiek, toen er mogelijk een tekort kon komen aan beademingstoestellen, hielp Flanders Make om een goedkoop en snel produceerbaar beademingstoestel te maken. Het initiatief kwam van het FabLab van Vrije Universiteit Brussel, maar de inbreng van Flanders Make was cruciaal om Breathney – zoals het toestel heet – vlug te laten evolueren van prototype naar productierijp product.
Voor Breathney werkte het onderzoekscentrum samen met industriële partners uit onder andere de automobielindustrie. Om snelle productie op grote schaal mogelijk te maken, werden standaardcomponenten gebruikt, zoals de motor van een ruitenwisser. De eerste vijftig apparaten zijn bij Audi in Brussel gebouwd, momenteel wordt het toestel gevalideerd door ziekenhuizen in Brussel en Aalst.
Cobots in ziekenhuizen
Collaboratieve robots zijn een goed voorbeeld van hoe technologie de ziekenhuizen kan bijstaan in de toekomst. Deze cobots kunnen bijvoorbeeld helpen bij de bedeling van medicatiepakketten. Daarvoor gebruiken de onderzoekers robots die ontwikkeld werden voor assemblagetoepassingen, maar met enkele aanpassingen zelfstandig kunnen zorgen voor een deel van de interne logistiek in ziekenhuizen: van orders ophalen in het magazijn tot het verdelen van de pakketten op een ziekenhuisafdeling. Een cobot zou zo het aantal contacten tussen ziekenhuismedewerkers verminderen.
Bezoek minister
Flanders Make ontwikkelde ook een systeem voor visuele kwaliteitscontrole van pillen en droeg bij aan een project rond exoskeletten om de revalidatie van patiënten te vergemakkelijken. Vlaams minister van Volksgezondheid Wouter Beke kwam alle innovaties onlangs bezichtigen en was onder de indruk.
“Elke crisis leidt tot innovatie en we moeten als Vlaanderen daarin het voortouw nemen”, stelde Beke. “Met sterke onderzoeksinstellingen en een gepassioneerde zorg- en gezondheidssector hebben we daarvoor twee enorme troeven. Bij Flanders Make zien we tot welke mooie resultaten dat leidt.”
Flanders Make voert technologisch onderzoek met en voor bedrijven. Het onderzoekscentrum ontwikkelt en test toepassingen die de Vlaamse industrie helpt competitiever te worden dankzij product- en productie-innovatie. Flanders Make bestaat uit co-creatie centra in Lommel, Leuven en Kortrijk, de Vlaamse dronecluster EUKA en labo’s bij de vijf Vlaamse universiteiten.