Vanaf 1 december 2020 is het niet meer mogelijk om belastingvrij te schenken voor een Nederlandse notaris. Misschien is dit wel het uitgelezen moment om even stil te staan bij de mogelijkheid om de aandelen van uw vennootschap aan uw echtgenoot te schenken. Fineko licht dit toe.
Een schenking tussen echtgenoten is een vorm van ‘horizontale’ successieplanning. U bespaart zo mogelijks erfbelasting én behoudt de mogelijkheid om de schenking te herroepen, bijvoorbeeld bij echtscheiding of bij vooroverlijden van de begunstigde.
U kan bij de schenking het vruchtgebruik op de aandelen ook voorbehouden en enkel de blote eigendom schenken. Zo verliest u de controle over de vennootschap en haar dividenden niet. Bij de schenking van vennootschapsaandelen van vrije beroepsbeoefenaars (bijv. artsen, advocaten, accountants, …) is dat voorbehoud van vruchtgebruik vaak zelfs een deontologische of contractuele vereiste.
Op die manier zet u de aandelen weliswaar op naam van uw echtgenoot, maar blijft u zelf aan het stuur van de vennootschap zitten. Deze successieplanning kan enkel met ‘eigen goederen’ van de echtgenoten, niet met goederen die tot de huwgemeenschap behoren.
Familiale vennootschap
Bij uw overlijden zijn uw erfgenamen geen erfbelasting verschuldigd op de waarde van de aandelen. Op de schenking zelf is er in principe slechts 3 procent schenkbelasting verschuldigd (ten opzichte van 27 procent erfbelasting in het slechtste geval) of geldt er zelfs een vrijstelling van schenkbelasting indien het gaat om een ‘familiale vennootschap’.
Bij die familiale vennootschap gelden een heel aantal voorwaarden. Het komt erop neer dat de vennootschap niet te veel geïnvesteerd mag hebben in vastgoed of voldoende personeel in dienst heeft én dat de vennootschap minstens drie jaar na de schenking wordt verdergezet.
Voldoet de vennootschap niet aan die voorwaarden, dan wordt al eens de grens overgestoken en wordt de schenkingsakte verleden voor een Nederlandse notaris. De Nederlandse akte wordt in België niet geregistreerd, waardoor er geen schenkbelasting verschuldigd is. Blijft de schenker minstens drie jaar in leven na de datum van schenking, dan is die evenmin erfbelasting verschuldigd.
Niet meer naar Nederland
De mogelijkheid om belastingvrij te schenken voor een buitenlandse notaris verdwijnt echter vanaf 1 december 2020. Staat u dicht bij uw pensioenleeftijd of kwalificeert uw vennootschap niet als een familiale vennootschap? Dan kan het de moeite lonen om nog even de grens over te steken en de aandelen van uw vennootschap te schenken aan uw echtgenoot.
Maar zelfs aan 3 procent schenkbelasting blijft een schenking tussen echtgenoten in veel gevallen een mooie planningstechniek. De combinatie tussen het behoud van de controle en de inkomsten, de lagere belastingdruk en het herroepelijk karakter van de schenking is immers goud waard.