“We zijn voorlopers in de strijd tegen de klimaatopwarming.” Premier Alexander De Croo (Open Vld) zegt trots te zijn op het consortium waarover woensdagochtend een akkoord is afgesloten. Het SCK CEN gaat in zee met de Italiaanse onderzoekers van Enea, de Roemeense onderzoekers van Raten, het Amerikaanse bedrijf Westinghouse – dat al eerder kerncentrales in België bouwde – en het Italiaanse bedrijf Ansaldo Nucleare.
De bedoeling is om de krachten te bundelen in de bouw van een vernieuwende loodgekoelde SMR, oftewel small nuclear reactor. Dat is een zogenoemde “snelle reactor”, die minder hoogradioactief afval produceert. Ook zou zo’n SMR gebruikte splijtstoffen van de huidige reactoren als nieuwe brandstof kunnen inzetten.
Demonstratie in Mol
In het memorandum of understanding dat woensdag is ondertekend door premier De Croo en de Roemeense president Klaus Johannis, is een stappenplan afgesproken. Dat begint met een kleine demonstratiereactor die tegen 2035 in Mol zou staan. Die reactor moet aantonen dat het project technisch mogelijk is. Als alles goed loopt, volgt de bouw van een eerste “echte” reactor in het Roemeense Pitesti met een vermogen van 300 megawatt.
Lees ook: SCK CEN gaat model voor nieuw type reactor bouwen tegen 2040De ontwikkeling van die reactor in Pitesti is al tien jaar voorbereid door drie van de partners waar het SCK CEN nu mee in zee gaat. “We leggen onze expertise samen om te werken aan één eindproduct”, zegt Peter Baeten, directeur-generaal van het SCK CEN.
“We sluiten hiermee aan bij onze historische missie om een pionier te zijn in nucleaire technologie, zoals we ook al waren voor de bouw van de kerncentrales in Doel en Tihange”, vindt Derrick Gosselin, voorzitter van de Raad van Bestuur van SKC CEN. Hij ziet in dit project een eerste stap in een industrialisatieplan, dat België in staat moet stellen om de bouw van een dergelijke reactor zo veel mogelijk zelf in handen te nemen.
(De tekst gaat verder onder de foto)
100 miljoen euro
De Belgische regering heeft al 100 miljoen euro toegezegd om de nieuwsoortige SMR te ontwikkelen. De bijdrage van de andere partners zal naar verwachting 75 miljoen euro zijn. Voor de volgende fases zal eveneens overheidsfinanciering nodig zijn, dat is iets voor volgende regeringen.
Het SCK CEN hoopt dat de SMR’s tegen 2040-2045 de eerste stroom kunnen leveren, afhankelijk van de snelheid waarmee ze ontwikkeld worden. De SMR”s zullen niet alleen elektriciteit produceren als aanvulling op hernieuwbare energie, maar kunnen ook waterstof of warmte creëren als wind en zon voldoende elektriciteit opwekken. Door die combinatie zal het belangrijk zijn om locaties dicht bij industriële clusters te vinden.
Voor de bouw van een SMR wordt aangevat, moet de wet op de kernuitstap nog worden gewijzigd. In de Kamer liggen al geruime tijd wetsvoorstellen die dat mogelijk maken, maar die maar niet behandeld raken. Volgens Baeten heeft de politiek tot 2027-2028 om een beslissing te nemen. Voor de bouw van een demonstratiereactor is een wetswijziging niet nodig.
De bedoeling is dat dit akkoord wordt ingeschoven in de nucleaire top die de Belgische regering in maart 2024 organiseert in samenwerking met het IAEA, het internationale atoomenergieagentschap.
