Veel bedrijven krijgen als gevolg van de automatische indexering deze maand een verhoging van de loonkosten van ruim 11 procent te verwerken. "Tussen midden 2021 en midden 2023 zal de loutere automatische indexering de loonkosten voor de Belgische bedrijven met ongeveer 18 procent opdrijven", zegt het VBO. Dat komt volgens de organisatie neer op 25 à 30 miljard euro voor alle bedrijven samen.
Daarbovenop komt dat veel bedrijven in deze periode hun vaste elektriciteits- en gascontracten zien aflopen en dus aankijken tegen prijzen die momenteel "drie à vier" keer hoger liggen. In totaal kan energie de bedrijven 10 tot 25 miljard euro extra kosten, zo becijferde het VBO voorts.
Die "kostentsunami" van 35 à 55 miljard euro zet de bedrijven onder druk en zal veel sectoren - onder meer de voedings- en distributiesector - dwingen om de prijzen op te trekken. Het VBO gaat er dan ook vanuit dat de Belgische inflatie in 2023 hoger zal blijven dan het Federaal Planbureau en de Nationale Bank verwachten. De werkgeversorganisatie is meteen ook somberder over de economie: "wij verwachten dat de Belgische economie dit jaar met 0,5 tot 1 procent zal krimpen", zegt VBO-hoofdeconoom Edward Roosens.
De Nationale Bank gaat daarentegen uit van een groei van het bruto binnenlands product (bbp) van 0,6 procent. VBO-topman Pieter Timmermans hekelde vrijdag de "systematisch te optimistische" prognoses van het voorbije anderhalf jaar.
Een bevraging bij de sectorfederaties van het VBO wees uit dat veruit de meeste sectoren verwachten dat hun activiteit in de komende zes maanden zal teruglopen, terwijl ze zo goed als allemaal uitgaan van een lagere rendabiliteit. "Dat alles heeft een impact op de investeringen", licht Roosens toe. "Twee derde van onze sectoren geeft aan dat de investeringen zullen dalen in de komende zes maanden." De meeste andere sectoren verwachten dat de investeringen gelijk zullen blijven. Ook de werkgelegenheid gaat erop achteruit: in een derde van de sectoren verminderde het personeel al, terwijl meer dan de helft aangeeft dat in de komende zes maanden te doen.
Maatregelen
Ondertussen heerst er bij de federale regering een gebrek aan een gevoel van urgentie, hekelt Timmermans. "We zien in de Wetstraat 'business as usual', maar dat is het niet", benadrukt hij. "We hebben alles ingezet op het behoud van de koopkracht op de korte termijn, maar we zijn de koopkracht op de lange termijn aan het ondergraven omdat er geen investeringen meer komen en omdat we onze competitiviteit laten ontsporen." Zonder actie "zijn we het groeipotentieel en de welvaart in de komende drie tot vijf jaar aan het hypothekeren".
De regering moet dringend werk maken van lastenverlagingen en maatregelen om de concurrentiekracht van de bedrijven beschermen, luidt het. In de eerste plaats vraagt het VBO om de tijdelijke lastenverlaging van de patronale bijdragen die tijdens de eerste jaarhelft van kracht is, te verlengen. Daarnaast dient zich ook een structurele ingreep in het systeem van de automatische loonindexering aan, om de loon-prijsspiraal te doorbreken, klinkt het. "Hoe langer men wacht, hoe asocialer de indexingrepen zullen zijn", waarschuwt Timmermans.
"Het zou ook een goed signaal zijn van de regering om de bedrijven dit jaar niet op te zadelen met extra kosten", zei de VBO-topman voorts. Hij verwees onder andere naar voorstellen om de fietsvergoeding en verplichte opleidingsdagen uit te breiden.
