Antwerps familiebedrijf Orthopaedin Cos Gordijn Cos Gordijn werkte beoefende 50 jaar lang zijn stiel in de Sint-Rochusstraat. Foto: Sarah van den Elsken

Antwerps familiebedrijf Orthopaedin stopt na 75 jaar: “Ik ben in de wieg gelegd om mensen te helpen”

Cos Gordijn (70) trok op 28 december, na meer dan 50 jaar, de deur van zijn orthopedisch centrum in de Sint-Rochusstraat achter zich dicht. Op 13-jarige leeftijd verloor hij zijn rechterbeen na een ongeval. “Omdat ik zelf een prothese draag, heb ik mijn klanten altijd vanuit mijn eigen expertise kunnen begeleiden.”

Orthopaedin ligt in de Sint-Rochusstraat in Deurne. De zaak waar Cos vijftig jaar lang zijn stiel heeft bedreven, werd in 1952 opgericht. “Mijn vader was speciaal uit Leiden naar Antwerpen gekomen omdat er toen weinig Belgische orthopedisten waren. Na enkele jaren heeft hij dan de zaak kunnen overnemen.”

Cos’ vader stond in 1968 voor de meest emotionele opdracht uit zijn carrière: zijn eigen 13-jarige zoon een prothese geven. “Er reed een brandweerwagen met loeiende sirenes door het rode licht aan een kruispunt op de Luitenant Lippenslaan. Daarbij raakte die een auto en reed in op een tankstation waar ik stond. Mijn rechterbeen was niet meer te redden en ook mijn bekken was verbrijzeld. De dokters dachten dat ik het niet zou halen.”

Het ongeval was geen aanleiding om net als zijn vader orthopedische producten te maken. “Ik wilde technisch tekenaar worden. Maar toen ik als 18-jarige niet werd aangenomen, stelde mijn vader voor om bij hem onder een leercontract aan de slag te gaan. Daarna heb ik in 1975 de zaak van hem overgenomen. Nu is het ook voor mij tijd geworden om op pensioen te gaan.”

Ronddobberen

Cos heeft tijdens zijn loopbaan veel anekdotes verzameld. “Als klanten stierven, dan kwamen nabestaanden de protheses van de overledenen terugbrengen. Op een dag stond er water in de kelder waar die stonden. Toen ik beneden ging kijken, dobberden daar alle kunstbenen in het rond. De blik op het gezicht van de brandweermannen die het water wegpompten, was goud waard”, schatert hij.

Cos neemt ons mee naar zijn atelier achteraan. “Hier heb ik al die jaren ontelbare steunzolen, prothesen en corsetten gemaakt. Vroeger gebeurde dat handmatig en werkte in vooral met gips. Nu wordt de computer ingezet en bestaat het materiaal voornamelijk uit prefab. Die paste ik dan aan op maat van de klanten. Het was voor mij zeer belangrijk om hen met de beste zorgen te omarmen, de financiële kant van het beroep heeft mij nooit geïnteresseerd.”

Foto: Sarah van den Elsken

“Hij is inderdaad nooit een goede zakenman geweest”, glimlacht zijn vrouw Brigitte. “Mensen helpen was het belangrijkste. Daarvoor ben ik in de wieg gelegd. Zo ben ik vernoemd naar Cosman, de patroonheilige van de orthopedisten. Hij was een Syrische dokter die zijn patiënten gratis behandelde.”

Vorige vrijdag was er een afscheidsfeest in de zaak. “De laatste items gingen twee maanden geleden de deur uit, maar we hebben de lege doosjes nog in de vitrine laten staan om de sfeer van de winkel zo lang mogelijk vast te houden”, lacht Cos. “Het voelt vreemd om te stoppen met werken, maar ik ga vooral hartzeer hebben wanneer het pand wordt verkocht omdat ik hier als kind tien jaar lang heb gewoond.

Nu Cos op pensioen gaat, wil hij vaker gaan fietsen en meer tijd met zijn twaalf kleinkinderen doorbrengen. “Ik ben al jaren lid van De Trappers in Schoten. Ik ben de enige die meefietst met een prothese, maar ik kan vlotjes volgen”, grijnst hij. Ik ben eens naar Lourdes gereden: 1.400 kilometer op tien dagen tijd. Nu zou ik graag naar Compostella of Rome fietsen.”

Cos met één van de prothesen die hij zelf draagt. Foto: Sarah van den Elsken