“Mocht je mij vijf jaar geleden hebben gezegd dat ik hier zou staan, dan had ik eens goed gelachen.” Het moet inderdaad een half decennium geleden zijn dat Lies haar allereerste persinterview deed met, jawel, Gazet van Antwerpen. Haar appartement op de Grotesteenweg in Berchem deed toen dienst als atelier én woonruimte. Haar prille handtassenlabel omschreef ze in die tijd nog als een uit de hand gelopen hobby.
“De naam Patina is een duidelijke knipoog naar leer. Het is een verwijzing naar de sporen en afdrukken die door de tand des tijds ontstaan”
Lies Mertens
Vandaag telt het bedrijf vijf vaste medewerkers en bieden twee vaste freelancers op regelmatige basis hun diensten aan. Lies:“Door mijn deelname aan het televisieprogramma Leeuwenkuil kwam er een investeerder op mijn pad waardoor ik de juiste mensen in mijn team kon aantrekken en sneller kon groeien. Ik had dit nooit alleen gekund.”
Het appartement heeft ze intussen ingeruild voor een statig pand in de Albert Grisarstraat waar de kantoren en het atelier van het jonge modebedrijf intussen al twee jaar gevestigd zijn. In september opende ze in datzelfde gebouw haar Patina, een nieuw gastenverblijf met een galeriegedeelte.“De naam Patina is een duidelijke knipoog naar leer. Het is een verwijzing naar de sporen en afdrukken die door de tand des tijds ontstaan. Want leer wordt nu eenmaal mooier met de jaren.”
Oude badkamertegeltjesDat Patina veel meer is dan een logeerplek wordt duidelijk wanneer we een rondleiding krijgen in het gastenverblijf waar de deuren zijn bekleed met lederresten uit vroegere handtassencollecties. “Het is de bedoeling dat we hier twee tot vier keer per jaar expo’s organiseren en de ruimtes ook verhuren voor workshops en evenementen. Het was altijd een van mijn dromen om een plek te creëren waar kunst, design, fotografie en andere expressievormen samenkomen”, gaat Lies voort. “Ik zal de werken van exposerende kunstenaars ook gebruiken om de kamers mee te decoreren. Op die manier wordt Patina een levend en veranderend geheel dat zichzelf doorheen de jaren zal vullen.”
Een kleurrijk werk van de Antwerpse kunstenares Katie Tomlinson pronkt nu al in de gemeenschappelijke woonkamer en we zien overal duidelijk de stempel van Astrid Venlet en Iona Tettelin, het Belgische designerduo dat tekende voor het interieur in Patina. “Aanvankelijk was het de bedoeling dat Astrid en Iona alleen de badkamers zouden vormgeven. Gaandeweg kwamen er meer en meer ideeën. Zo vonden ze dat het bed een centrale plek moest innemen in de kamers. Het resultaat is een op maat gemaakt bed dat met leder is bekleed.”
Duurzaamheid is in het universum van Lies Mertens geen loos begrip. “Daarom probeerden we zo veel mogelijk oude materialen te hergebruiken. In de kelder van het pand vonden we een partij prachtige, oude tegels, ideaal voor de wanden van de badkamers. We werkten af met een laagje Brusseleir-pleister, een milieubewust materiaal vervaardigd uit gerecycleerd zand en klei uit Brussel. De oude wastafels werden voorzien van opgeschuurde metalen spiegels en een praktisch plankje voor spullen.”
Innovatieve materialenDat Lies voortdurend op zoek is naar nieuwe materialen is een understatement. In de lente van dit jaar lanceerde ze haar allereerste handtas in MycaNova®, een vegan alternatief voor leer, geproduceerd door het Belgische Citribel. De grondstof voor dit innovatieve materiaal is mycelium, het dradennetwerk van schimmels.
“Momenteel is het nog niet mogelijk om een 100% circulair en duurzaam alternatief voor leer te gebruiken dat, én lang meegaat, én geen enkele vorm van plastic – polyurethaan – bevat”, vertelt ze. “Heel wat vegan leer is eigenlijk gewoon plastic. Ook in onze vegan handtassen is er nog steeds polyurethaan verwerkt, omdat het niet anders kan. Dankzij mycelium zijn we nu wel al in staat om tot 40% van het plastic te vervangen. Bovendien is het een materiaal dat qua esthetiek en gevoel het dichtst bij leer aanleunt.”
De ontwerpster bekijkt het positief. “Ooit vinden we een alternatief dat 100% vegan is en geen plastic bevat. Daar ben ik nu al van overtuigd. Eigenlijk bestaat het al, maar het is nog ontzettend duur en het staat evenmin op punt. Het valt het nog uit elkaar en is niet tegen alle weersomstandigheden bestand. Eigenlijk geloof ik veel meer in de toekomst van schimmels en nieuwe materialen dan in artificiële intelligentie. Artificiële intelligentie kan de natuur niet zelf herstellen, schimmels kunnen dat wel.”
Lies toont ons haar atelier waar de nieuwste prototypes al liggen te blinken, modellen die binnenkort in grotere aantallen worden vervaardigd in productieateliers in Tunesië en Italië. “Transparantie is ontzettend belangrijk. Ook in de samenwerking met partners eis ik steeds volledige openheid over het productieproces”, zegt ze hierover.
Op naar het buitenlandLies Mertens is vooral bekend als een Antwerps label, maar de ontwerpster verhuisde onlangs zelf naar Brussel om af en toe wat meer afstand te kunnen nemen van het werk.Haar eerste winkel opende Lies zo’n vier jaar geleden in de Antwerpse Steenhouwersvest, nadat ze een jaar lang een succesvolle pop-up had uitgebaat in de Kloosterstraat. Sinds deze zomer kan je haar handtassen ook kopen in de hoofdstad, in de Charles Hanssensstraat. Onlangs nam ze ook een nieuwe collega in dienst die andere winkeliers moet overtuigen om het merk in hun zaak te verkopen.
Nu een stevige verankering in eigen land verzekerd is, zal Lies de komende jaren vooral op het buitenland inzetten. “Alle puzzelstukjes beginnen nu eindelijk in elkaar te vallen. Onze identiteit wordt steeds duidelijker, ook al verkopen we aan zeer uiteenlopende doelgroepen. Van architecten die houden van onze uitgepuurde vorm, tot jonge meisjes die hebben gespaard voor hun eerste werktas, tot oudere dametjes die blijven zweren bij leer en inLies Mertens een alternatief vinden voor Delvaux. Vroeger bracht die verscheidenheid in doelgroepen wel eens verwarring. Vandaag is het vooral een enorme sterkte.”